درآمدی بر استعاره تمثیلی در زبان عربی و فارسی
حسین گرجی
چکیده
در پرده سخن گفتن از ویژگی های بارز فن سخنوری در هر زبانی است. این لفافه گوئی می تواند در قالب صنعتهای مختلف علم بیان ، توسط متکلم صورت بگیرد. مجاز مرکب، از جمله این نمونه هاست که گوینده، سخن خویش را با آوردن مثلهای رایج در محاورات ، به نحوی از انحاء آذین می بندد. زبان فارسی از دیر زمان، با گسترش اسلام به ایران، بواسطه تلفیق با زبان عربی، دارای اشتراکات زبانی بسیاری، از جمله گونه فنون است. به گونه ای که فرد با استفاده از یک مثل مرسوم در میان سخنی کوتاه، کنه معنا را در ذهن مخاطب به اعجاب متبلور می سازد؛ از درازگویی و اتلاف وقت، صرفه جویی می کند؛ زیبایی و طراوت خاصی به محاوره می بخشد؛ و بیانگر تسط متکلم ، بر فنون بیان و سخنوری است. در زبان فارسی، که از زبانهای زنده دنیا است، ضرب المثلهای رایجی وجود دارد که با نفوذ اسلام به ایران دایره ی این گونه از صنعتها که در شعر و نثر نمود بسیاری یافته اند، توسعه یافته است.
هرچه تسلط متکلم بر این دو زبان بیشتر باشد، به سهولت می تواند مطلوب خویش را به مستمع القاء کند. در این پژوهش به برخی از این مجازهای مرکب، که در هر دو زبان استفاده می شود، اشاره خواهد شد. و در پایان به اهمیت جایگاه این صنعت در فن سخنوری ختم می شود.
کلید واژه ها
تشبیه، استعاره، استعاره تمثیلی، آمیزش زبانی
http://fa.journals.sid.ir/JournalListPaper.aspx?ID=56322