بررسی تصاویر و مضامین مربوط به مادر در ادبیات سنتی فارسی
استاد راهنما: مسعود فروزنده
نگارش: اکرم خادم الشریعه، دانشگاه شهرکرد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.- 1396
چکیده
مادر در شعر سنتی فارسی جایگاه خاص و ویژهای ندارد و مانند سایر مفاهیم در تصویرسازي و خلق مضمون مورد استفاده قرارگرفته است.هرچند شاعرانی مانند خاقانی، اشارات زیادي به مادر و رابطهی احساسی با او داشته اند یا مانند ایرج میرزا که قطعات مستقلی در توصیف مادر سروده است اما دیگر شاعران از قرن چهارم تا دوران معاصر همت خود را صرف خلق تصویر و مضمون از مادر کردهاند. در این تحقیق تصاویر در بخش جداگانهای موردتوجه قرارگرفتهاند .تشبیهات،استعارات، نمادها، تلمیحات، اغراق ها و... با محوریت مادر موردتوجه قرارگرفته اند کهِ با توجه به رویه شاعران در سبکهای مختلف تصاویر با مرکزیت مادر تفاوتهایی دارد. شاعران سبک خراسانی در ساختار تشبیهی، شاعران سبک آذربایجانی در ساختار استعاري و شاعران سبک عراقی در ساختاري تشبیهی-نمادین از"مادر " در خلق تصاویر استفاده کردهاند.در بخشی دیگر مضامینی که به دلیل رابطهی عاطفی با مادر سروده شده یا عاطفه در خلق آنان مؤثر بوده است موردبررسی و تحلیل قرارگرفتهاند.برخی از شاعران مانند ناصرخسرو و خاقانی از "مادر "در ساخت مضامین بیشتري استفاده کردهاند.
کلیدواژهها:شعر سنتی، مادر، تشبیه، است