آسیب شناسی داستان کوتاه دفاع مقدس بر اساس آثار منتشر شده از جشنواره ادبی یوسف

استاد راهنما: نجمه حسینی سروری

نگارش: مهدیه عرب نژاد؛ دانشگاه شهید باهنر کرمان.- 1395

چکیده

شش مجموعه داستان، شامل 150 داستان کوتاه چاپ‌شده در جشنواره ادبی یوسف، از نظر مطابقت با شیوه‌های نگارش داستان کوتاه، مورد بررسی قرار گرفته‌است. تا با استناد به آن آسیب های وارده به حوزه داستانی دفاع مقدس مشخص شود.این جشنواره با نام کوچک و مستعار نخستین شهید ادبیّات کودک و نوجوان کشور (کامبیز(یوسف) ملک شامران) نام‌گذاری و در سال‌های 91-85 برگزار شده‌است. موسسان آن انگیزه تأسیس این جایزه را رونق مجدد بخشیدن به بازار داستان‌نویسی دفاع مقدّس که به زعم آنان مدّتی از رونق افتاده‌بود، ذکر کرده‌اند. از اهداف این جشنواره، زنده نگه‌داشتن و نشر ارزش‌ها و یاد و خاطره کسانی است که حماسه‌های معنوی عظیم را آفریدند مهم‌ترین هدف این پژوهش، آسیب شناسی داستان کوتاه دفاع مقدس به خصوص آثار چاپ شده جشنواره یوسف است تا میزان توفیق این جشنواره در نشر ارزش‌های دفاع مقدّس و اعتلای ادبیّات داستانی دفاع مقدّس مشخص شود. به این جهت، بررسی و دقّت نظر در ویژگی‌های مربوط به شیوه نویسندگی داستان‌های کوتاه چاپ‌شده در شش مجموعه این جشنواره، اساس این پژوهش است. به این منظور، با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اطلاعات مربوط به شیوه‌های نوشتن داستان کوتاه شناسایی و جمع‌آوری شده‌است و سپس، داستان‌های موضوع پژوهش، با توجه به این اطلاعات تحلیل و بررسی شده‌اند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که این داستان‌ها، از نظر ساخت و شیوه پردازش داستان، در ردیف داستان‌های طراز اوّل قرارنمی‌گیرند و این جشنواره، تنها موجب رشد کمّی و افزایش تعداد داستان-های منتشرشده با موضوع دفاع مقدس شده و کمک چندانی به بهبود کیفی جریان داستان‌نویسی دفاع مقدس نکرده‌است.

کلیدواژه ها: داستان، دفاع مقدس، جشنواره، یوسف