مضامین اسلامی در اشعار ابوفراس حمدانی( phd)
استاد راهنما: فیروز حریرچی
نگارش: فروغ بهرام؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات 1393
شماره ثبت: 5839205
چکیده
ابوفراس حمدانی شهریاری شاعر و شیعی پاک‌نهاد از برجسته‌ترین شاعران عرب سده‌ی چهارم هجری است.پرورش وی نمایشان خاندان مشهور و شیعه‌مذهب حمدانی به‌خصوص در دامان مادری پاک و متدین و در محضر استادانی چون ابن خالویه،در او تأثیری شگرف گذاشت تا آنجا که اشعار اسلامی او آکنده از درّه‌ای نغز قرآنی و روایی و حکایات و وقایع تاریخی اسلام شده است.هدف این رساله بررسی اصول اعتقادی و اخلاق اسلامی در این‌گونه اشعار است که افزون بر تبیین چگونگی تأثیرپذیری ابوفراس از این متون و شناخت زندگی و اندیشه و مسائل دوران حیات وی،به ترسیم چگونگی نمود این مفاهیم با روش توصیفی-تحلیلی در شعر پرداخته است.مهم‌ترین سؤالات این رساله عبارت‌اند از:آیا این مضامین در اشعار شیعی ابوفراس نموده یافته است یا درمیا دیگر اغراض شعری وی نیز بیان‌شده است؟کدام‌یک از جلوه‌های اصول اعتقادی و اخلاقی در شعر ابوفراس نمود بیشتری دارد؟و انگیزه‌ی ابوفراس از سرودن اشعار اسلامی چه بوده است؟برخی از نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مهم‌ترین مفاهیم اسلامی در دیوان ابوفراس بحث توحید،معاد و امامت در اعتقادات و صبر،شجاعت و وفاداری در اخلاق است که به‌صورت اقتباس و ترجمه‌ی زبان مضمون و تلمیح در لابه‌لای بیشتر اشعار ابوفراس حتی در میان غزل ها و سروده های وصف گونه ی او مشاهده می شود.اشعارشیعی او با اینکه حجم کمی از دیوانش راتشکیل می دهد،بیشترین ابیات را درزمینه ی مضامین اسلامی دربر دارد،و درحقیقت اثبات شیعه ی دوازده امامی بودن او وخاندانش است.نیایش ها ودیگر سجایای اخلاقی او همچون صبر،شجاعت وعزت نفس و...روح قهرمانی و دلاوری را تحریک می کند،همان گونه که خود این بود شیری درمیدان و عابدی درمحراب
کلید واژه:ابوفراس حمدانی،مضامین اسلامی،اشعار شیعه،توحید،معاد،امامت
کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی
