عبدالله کوثری در نشست ادبی در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان مقدس رضوی
۱۳۹۶-۱۰-۳۰
به گزارش آستان نیوز، عبدالله کوثری در نشست ادبی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی  که با حضور جمعی از مترجمان، نویسندگان و ادب‌دوستان، در کتابخانه تخصصی ادبیات این آستان مقدس برگزار شد، ابراز کرد...

مترجم برجسته کشور:

ترجمه آثار ادبی، نقش پررنگی در غنای زبان فارسی داشته است

مترجم پیش‌کسوت و برجسته کشور گفت: ترجمه آثار ادبی، نقش پررنگی در غنای زبان فارسی داشته است.

به گزارش آستان نیوز، عبدالله کوثری در نشست ادبی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی  که با حضور جمعی از مترجمان، نویسندگان و ادب‌دوستان، شب گذشته در کتابخانه تخصصی ادبیات این آستان مقدس برگزار شد، ابراز کرد: ترجمه برخی واژگان خارجی موجب شد تا اهل قلم به خلق لغات جدید بپردازند و گنجینه واژگان زبان فارسی را غنی‌تر کنند.
وی از ترجمه به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تحول فرهنگی در هر کشوری نام برد و افزود: اگر چه گاهی ترجمه، اثرات منفی با خود به همراه داشته، اما در مجموع، کمک بزرگی به فرهنگ و زبان کرده است.
کوثری با بیان اینکه ترجمه، قوانین و اصول مدونی ندارد گفت: ترجمه به ویژه ترجمه ادبی، علم و فن نیست که قواعد خاصی داشته باشد.
وی ترجمه آثار ادبی را مانند سرودن شعر دانست و ادامه داد: ترجمه این آثار بیشتر جنبه هنری دارد و بخش عمده آن آفریده‌ی ذهن است. مترجم نیز به بازآفرینی اثر ادبی می‌پردازد.
کوثری با تأکید بر اینکه مترجم مانند یک صافی منفعل نیست، گفت: مترجم خوب با استفاده از گنجینه زبان، استعداد ذهنی و احساس و دریافت خود از اثر، آن را ترجمه می‌کند.
این مترجم اضافه کرد: وفاداری در ترجمه به معنای ترجمه واژه به واژه اثر و حفظ نحو نیست. اگر این طور باشد نمی‌توان از خواندن ترجمه آثار نویسندگانی مانند تولستوی لذت برد.  
کوثری به تفاوت زبانی و فاصله فرهنگی ملل اشاره کرد و گفت: مشترکات و تجربیات انسانی موجب شده تا ترجمه متون ادبی آمریکای لاتین برای یک ایرانی قابل فهم و لمس باشد.
وی از مشترکات عام انسانی به عنوان تنها مشترکات فرهنگی ایران با کشورهای آمریکای لاتین نام برد و افزود: به طور مثال، گابریل گارسیا مارکز، نگاه متفاوتی نسبت به یک نویسنده ایرانی به کیفیت عشق دارد، اما جوهر عشق برای هر دو نویسنده یک مفهوم را دارد.
این مترجم و ویراستار برجسته با تأکید بر اینکه ادبیات از انسان سخن می‌گوید، افزود: همچنین در اثری مانند مادام بوواری، مفاهیم انسانی مشترک موجب شده تا ترجمه این اثر گوستاو فلوبر، برای خواننده ایرانی قابل درک باشد.
وی با بیان اینکه از دوران نوجوانی مطالعه فراوانی داشته است، ابراز کرد: چهره انسان در ادبیات، شکوفا می‌شود. به عبارتی دقت در رمان و شعر، فرد را با عواطف مختلف انسانی آشنا می‌کند. و با داشتن این حس، مترجمان می‌توانند برای واژه‌ای چندین معادل فارسی پیشنهاد دهند.
کوثری گفت: اگر چه ایرانیان از دیرباز شاهکارهایی مانند داستان‌های شاهنامه و خسرو و شیرین داشتند، اما با ترجمه متون خارجی، داستان کودک، نمایشنامه و نقد به معنای واقعی وارد ادبیات کشور شده است.

پیشینه ترجمه در ایران
این مترجم پیش‌کسوت درباره تاریخ ترجمه در ایران بیان کرد: با وجود آنکه در30- 40 سال اخیر ترجمه در کشور بسیار مورد توجه قرار گرفته است، اما پدیده جدیدی در ایران نبوده است.
وی با تأکید بر اینکه درباره ترجمه در دوران پیش از اسلام اطلاعات دقیقی وجود ندارد، گفت: اما شواهد وجود روابط تجاری با دیگر ملل مانند یونان، رم و چین و جنگ‌های قدیم، تأثیرات و تعاملات فرهنگی کشورها را در آن زمان نیز نشان می‌دهد.
کوثری ادامه داد: با ورود اسلام، فرهنگ خاص مسلمانی در کل متصرفات جهان اسلام شکل می‌گیرد. زبان عربی، زبان مشترک می‌شود و فعالیت‌های فرهنگی بیشتری انجام می‌شود.
وی افزود: با ترجمه قرآن کریم که ابتدا لغت به لغت بوده، ترجمه در ایران آغاز می‌شود. به تدریج از قرن پنجم هجری، ترجمه‌های بهتری صورت می‌گیرد و رفته‌رفته، با ترجمه متون فلسفی، فلسفه اسلامی رواج پیدا می‌کند.
این مترجم از ابن سینا، خیام، رازی و فارابی، به عنوان دانشمندانی که در بستر ترجمه متون رشد کرده‌اند، نام برد و گفت: با وجود تعصب‌های بسیار نسبت به ترجمه کتاب مقدس در اروپا، ترجمه در جهان اسلام صورت گرفته که آن را نهضت اول ترجمه می‌گویند.
وی با ذکر نام برخی آثار ترجمه متعلق به ادوار گذشته ایران مانند تاریخ طبری و کلیله و دمنه، بیان کرد: اگر چه به دلیل برخی حملات و جنگ‌ها، گاهی در مسیر ترجمه کشور گسست ایجاد شده، اما هیچ وقت چراغ آن خاموش نشده است.
کوثری اضافه کرد: نهضت دوم ترجمه کشور از دوران فتحعلی شاه قاجار شروع می‌شود و در دوران ناصرالدین شاه قاجار، به‌طور ملموس‌تری شاهد این حرکت هستیم.
وی گفت: در دوران ناصری، مراکز ترجمه توسط شاهزادگان قاجاری و ایرانیان تبعیدی داخل و خارج کشور شکل می‌گیرد و آثار متنوعی توسط افرادی مانند میرزا حبیب اصفهانی، ابوالقاسم قره گوزلو و حسین قلی خان سالور، ترجمه می‌شود.

توجه هدفمند به یک حوزه خاص
استاد کوثری با اشاره به اینکه اهل قلم، وام‌دار رودکی تا نویسندگان زمانه خود هستند، گفت: یک ایرانی تا حافظ و دیگر آثار ادبی کشور را نشناسد، نمی‌تواند نویسنده شود.
وی به ترجمه کتاب «آئورا»؛ اثر کارلوس فوئنتس اشاره و اضافه کرد: با این کتاب قدم در مسیر ترجمه آثار حوزه ادبیات آمریکای لاتین گذاشتم و از همان ابتدا مصمم بودم در یک حوزه خاص به صورت هدف‌مند به ترجمه بپردازم.
این مترجم فعال ادامه داد: در طول سال‌ها فعالیت در این حوزه، توانستم با ترجمه کتاب‌های متعددی از برخی نویسندگان آمریکای لاتین، آن‌ها را به جامعه ادبی کشور معرفی کنم.
وی ضمن ابراز اینکه در بین آثار ترجمه‌اش، 30 کتاب اختصاص به حوزه آمریکای لاتین دارد، گفت: ترجمه ایران، کمبودهای بسیاری دارد، اما نگاهم به آن مثبت است.
کوثری به برخی آثار و فعالیت‌های خود در حوزه شعر نیز اشاره کرد و افزود: قبل از آنکه وارد مقوله ترجمه شوم، در حوزه شعر و شاعری فعالیت کرده و با هوشنگ ابتهاج و احمد شاملو آشنا بوده‌ام.
وی با معرفی نمایشنامه «ریچارد سوم» به عنوان یکی از آثار برجسته شکسپیر، ترجمه بخشی کوتاهی از این نمایشنامه را برای حاضران در جلسه خواند که مورد توجه ادب‌دوستان قرار گرفت.

ترجمه؛ پلی به سوی صلح
نویسنده و منتقد مشهدی با معرفی بیشتر استاد کوثری و آثار برگزیده‌اش بیان کرد: ترجمه‌های این استاد برجسته بسیار رسا است و زبانی هماهنگ با زبان ما دارد.
مجتبی انوریان یزدی یک ترجمه خوب را ترجمه‌ای خلاق و هنرمندانه دانست و ادامه داد: ترجمه پلی به سوی صلح میان انسان‌ها است و موجب پیوند و تعامل فرهنگ‌ها می‌شود.
در ادامه، یکی از داستان‌نویسان جوان مشهدی ابراز کرد: یک مترجم خوب باید در زمینه‌ای که ترجمه می‌کند، مطالعه بسیار داشته باشد و با سبک‌های ادبی آثار مانند پست مدرن نیز آشنا باشد.
شاهین حق‌گشایی، وفادار بودن به متن اصلی را شرط اصلی ترجمه دانست و افزود: یک مترجم خوب باید بتواند روان بودن و لحن زبان شخصیت‌های مختلف متن اصلی را حفظ کند.
همچنین کبری قوی؛ نویسنده مشهدی حوزه کودک و نوجوان به مشخصه‌های ترجمه آثار این حوزه اشاره کرد و گفت: روان بودن متن ترجمه، دامنه محدود واژگان کودکان و آشنایی با فضای ذهنی آن‌ها باید مورد توجه مترجمان حوزه کودک و نوجوان قرار گیرد و ترجمه آثار این حوزه را نباید آسان در نظر گرفت.
در ادامه، سیدصابر مرجائی؛ مترجم و راهنمای بازدیدکنندگان غیر ایرانی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، بخش کوتاهی از اشعار کتاب خود به زبان انگلیسی و ترجمه آن را خواند که مورد تقدیر استاد کوثری قرار گرفت.
لازم به ذکر است، به مناسبت برگزاری این نشست، منتخبی از 81 اثر عبدالله کوثری که در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در دسترس مراجعان اهل کتاب و کتابخوانی قرار دارد، در بخش ورودی کتابخانه تخصصی ادبیات این آستان مقدس در معرض دید حاضران گذاشته شده بود.  
سازندگان:
افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید

نظرسنجی

نظر شما در مورد مطالب این وب سایت چیست؟

انتخاب‌ها

تصاویر شاعران

This block is broken or missing. You may be missing content or you might need to enable the original module.