در اواخرِ دی ماهِ سالِ ۷۶، ادبیاتِ ایران یکی از تأثیرگذارترین مترجمانش را از دست داد. محمد قاضی بسیاری از کتاب‌خوانانِ ایران را با آثارِ مشهورِ فرانسه آشنا کرد. ۲۴ دی ماه در سال، یادآورِ مرگِ مترجمِ شازده کوچولو است.
در اواخرِ دی ماهِ سالِ ۷۶، ادبیاتِ ایران یکی از تأثیرگذارترین مترجمانش را از دست داد. محمد قاضی بسیاری از کتاب‌خوانانِ ایران را با آثارِ مشهورِ فرانسه آشنا کرد. ۲۴ دی ماه در سال، یادآورِ مرگِ مترجمِ شازده کوچولو است.
پدرِ قاضی امام‌جمعهٔ سنی مذهبِ مهاباد بود و به همین دلیل، قاضی تا مدتی با نامِ «محمد امامی قاضی» روزگار گذراند. مدتی بعد نامش را به «محمد قاضی» برگرداند .
محمد قاضی مترجم و داستان نویس در سال 1292 در شهر مهاباد تولد یافت. پدر قاضی ملا و پیشنماز بود و به گفته خودش مادری سخت متعصب و مقید به سنن آباء و اجدادی داشت. قاضی درپنج سالگی پدر خود را از دست داد و مادرش نیز پس از مرگ همسر او و تنها خواهرش را ترک کرد و با یکی از خوانین منطقه به نام فیض الله بیگی ازدواج کرد. محمد دوران کودکی را تحت سرپرستی مادر بزرگش در روستای چاغرلو گذراند ولی از هفت سالگی به مهاباد رفت وتحت سرپرستی قاضی علی پدر قاضی‌محمد قهرمان قرار گرفت.
محمد قاضی کار ادبی خود را از سال 1330 با ترجمه کتاب "جزیره پنگوئن ها" اثر نویسنده معروف فرانسوی آناتول فرانس آغاز کرد و آن گاه در سال 1334 کتاب "سپید دندان"اثر فناناپذیر جک لندن را به فارسی ترجمه نمود. او داستان های نیز نوشت شامل داستان کردی "زارا" یا "عشق چوپان" (1317). قاضی این داستان را به زبان فارسی نوشت که اخیرا بزبان کردی نیز منتشر شده است. بعلاوه کتاب "خاطرات یک مترجم" درباره دوران کودکی و زندگی خویش، و "سرگذشت ترجمه‌های من" را نوشته است. در فروردین سال 1342 قاضی با دختری گیلانی به نام فاطمه ازدواج کرد ولی او همیشه وی را ایران صدا می‌کرد.
قاضی در مهاباد شاگرد عبد الرحمن گیو که از کردستان عراق به مهاباد آمده بود شد تا نزد او به کاری مشغول شود. به گفته خود قاضی پایه های فن ترجمه زبان فرانسه و عشق به ترجمه در کنار گیو , در نهادش جان گرفت. قاضی بعدها به زبان فرانسه تسلط یافت و پس از چندی، به یکی از مهم‌ترین مترجمان ادبی ایران تبدیل شد. وی در طول فعالیت، ترجمه ادبی بسیاری از کتب ادبیات فرانسه را از زبان اصلی (فرانسه) به زبان مقصد ترجمه کرد. او همچنین مترجمی بود که تنها به ترجمه از زبان مبدا به مقصد اکتفا نکرد، بلکه کتبی از ادبیات ایران را نیز به زبان های کردی و فرانسه ترجمه کرده است. قاضی با کوشش خستگی ناپذیر به ترجمه آثار متعددی نظیر "در آغوش خانواده"، "شاهزاده و گدا"، "شازده کوچولو"، "نظری به طبیعت و اسرار آن"، "ساده دل" و "مادام بواری" (با همکاری رضا عقیلی) پرداخت. ترجمه دوره کامل "دن کیشوت" اثر سروانتس نویسنده بزرگ اسپانیایی در سال 1338 به اخذ عنوان بهترین ترجمه سال از طرف مجله سخن نایل آمد. از دیگر آثاری که با قلم شیوای قاضی به ترجمه درآمده است عبارتند از: "صلاح الدین ایوبی"، "نان و شراب"، "تلماک"، "کورش کبیر". گفته می‌شود وی بیش از نود کتاب را به زبان های فارسی، فرانسه و کردی ترجمه کرد.
