قیصر امین پور; شاعر منتقد
بهادر باقری, فاطمه توکلی
چکیده
یکی از ابعاد مهم اشعار قیصر امین پور; نگاه نقادانۀ او به اوضاع و احوال جامعه و واکاوی هنرمندانۀ ناهنجاری های رفتاری و اجتماعی انسان و به ویژه ایران امروز است؛ هرچند بسیاری از این انتقادها فرازمانی و فرامکانی و همواره به رفتار و پندار آدمی رواست و محدود به زمینه و زمانۀ زندگی شاعر نیست. این مقاله با مطالعۀ دقیق مجموعۀ اشعار امین پور; به این نتیجه می رسد که موضوعات مهم مورد انتقاد وی را می توان در سه ساحت ایرادات فلسفی و جهان شمول; انتقاد از خود و انتقادهای اجتماعی بررسی کرد. لحن انتقادی این شاعر که گاه بیان مستقیم موضوع است و گاه در پوشش انواع صور خیال است; همدلانه; دردمندانه; خیرخواهانه و نه از باب ایرادگیری و خود برتربینی است. او از شیوه های گوناگونی همچون ارائۀ گزارشی ظاهراً بی طرفانه با ژرف ساخت شکایت و اندوه; طرح پرسشی اخلاقی یا اجتماعی; صدور حکم; امر مستقیم; نهی مستقیم; تردید; نفرین; درخواست و آرزو; اظهار شگفتی; طنز; مفاخره و بیان حسرت در انتقادهای خود بهره می برد.
