کارکردهای زیباشناختی نقش‌نما در شعر معاصر
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
مهدی دهرامی
استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه جیرفت، کرمان، ایران
چکیده
نقش‌نما از انواع کلمه است که موجب تشخیص نقش کلمه‌ها در جمله می‌شود. شاید در نگاه اول، نقش‌نماها که وظیفه‌ای جز چفت و بست دادن بین واژگان ندارند در زمره واژگانی قرار نگیرند که شاعر با آنها نیز رفتارهای ویژه‌ای داشته باشد اما بررسی آنها در شعر نشان می‌دهد این نوع کلمات می‌تواند ابزار موثری باشد که شاعر از آنها در ساخت زبان شعر خود بهره گیرد. آن چنان که یک شاعر با اشیا و اسامی و افعال برخورد خاصی دارد نسبت به حروف نیز می‌تواند برخورد تازه‌ای داشته باشد. هدف این مقاله بررسی کارکردهای زیباشناختی نقش‌نما در شعر معاصر است که با روش استقرایی نشان داده است اهمیت آنها در ایجاد زبان شعر و تاثیر و برجستگی کلام از واژگان دیگر کمتر نیست. این نوع کلمات هم از نظر معنایی و هم از نظر لفظی و زبانی در برجستگی شعر نقش دارند و ابزاری برای تاکید و برجستگی معنا، عاطفه و اندیشه و عنصری برای ایجاد موسیقی، هنجارگریزی، ساخت فرم‌های تازه زبانی و خلاقیت و نوآوری در حوزه شعر به شمار می‌رود. خلاقیت‌هایی مانند شروع یا اتمام شعر و سطر با برخی از نقش‌نماهای پیوند و یا تعدد و حذف خلاقانه نقش‌نماها، تاکید بر معنا با کاربرد مناسب نقش‌نما در بافت نحوی شعر از جمله مهم‌ترین کارکردهای زیباشناختی این نوع کلمه در شعر معاصر محسوب می‌شود.
کلیدواژگان
کلیدواژه: نقش‌نما,کارکرد زیباشناختی,شعر معاصر,زبان شعر
اصل مقاله (296 K)
