مجهول در کرمانجی و سورانی بر پایۀ دستور نقش و ارجاع
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
فاطمه دانش پژوه 1 ؛ غلامحسین کریمی دوستان2
1دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی- تحلیلی ساختمجهولدر کردی سورانی و کردی کرمانجی است که بر اساس رویکرد "دستور نقش و ارجاع" تحلیل می‌شود. سورانی و کرمانجی به ترتیب مجهول تصریفی و ترکیبی را در نظام زبانی خود متجلی می‌سازند. این فرایند در سورانی گونۀ مهابادی از طریق افزودن تکواژ -rǎ/rě به ریشۀ فعلی و در کرمانجی از طریق فعل کمکی hǎtin "آمدن" و مصدر فعل حاصل می‌شود. برایند حاصل از داده‌ها نشان می‌دهد که علی‌رغم آنکه، کرمانجی و سورانی در بند متعدی گذشته به ترتیب نظام زبانی ارگتیو ساختواژی و غیرفاعلی-مفعولی را در نظام زبانی خود متجلی می‌سازند، مجهول زمان- مبنا نیست. بدان معنا که پدیدۀ مجهول در هر دو گویش در زمان حال و گذشته، هر دو، از نظام زبانی فاعلی- مفعولی پیروی می‌کند. علاوه بر این، نشان داده می‌شود که مجهول هر دو مرحلۀ مندرج در "اصل همگانی تقابل جهت" یعنی تغییر موضوع نحوی- ترجیحی (PSA) و تغییر موضوع را که ون‌ولین (2007) مطرح نموده است دربرمی‌گیرد، اما رویکرد دستور نقش و ارجاع تبیینی روشن برای ساخت‌های غیرمعلومی که از برخی افعال مرکب ناگذرا شکل می‌گیرد، ندارد.
کلیدواژگان
کلیدواژه‌ها: مجهول؛ دستور نقش و ارجاع,موضوع نحوی- ترجیحی, کردی کرمانجی,کردی سورانی.
اصل مقاله (357 K)
