پژوهشي ادبي - تاريخي در ناميابي کهندژ گوراب و دشت ملاير در داستان ويس و رامين/ تاليف: حسن‌رضا رفيعي.- تهران: سازمان جهاد دانشگاهي تهران، انتشارات، ۱۳۹۶.
آثار بزمی و عاشقانه بخشی از ادبیات هر کشور و ملتی را تشکیل می‌دهند که جاذبه‌های خاص خود را دارند. ادبیات فارسی ایران از این حیث یکی از غنی‌ترین بخش‌های ادبیات بشری و در بین ادبیات ملل از بی‌نظیرترین است. مثنوی ویس و رامین از ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی برخوردار است که برجسته‌ترین آثار بزمی ادبیات پربار فارسی فاقد آن است.
ویس و رامین سرودۀ فخرالدین اسعد گرگانی اولین منظومۀ ادبیات بزمی یا غنایی ایران به زبان فارسی است که در دورۀ سلطان طغرل بک، اولین فرمانروای سلجوقی از زبان پهلوی به شعر فارسی ترجمه شده است. اهمیت این منظومه در آن است که رفیع‌ترین قله تولید ادبیات غنایی فارسی، یعنی نظامی گنجوی، یک سده بعد از سرایش ویس و رامین از این اثر عاشقانه تأثیر پذیرفته و منظومۀ خسرو و شیرین را بر وزن آن سروده است. بخش‌های زیادی از رخداد داستان ویس و رامین، که می‌توان آن را یک داستان بلند یا رمان عاشقانه شعری توصیف کرد، در حوزه جغرافیایی ملایر امروز اتفاق افتاده است. اصلی‌ترین حوزه جغرافیایی رخدادهای داستان شامل دو نقطه است: مرو در خراسان بزرگ و اطراف آن و کشور ماه یا ماد در سرزمین کوهستان و اطراف آن.
در فصل یکم به طور گذرا به زندگی فخرالدین اسعد، سراینده و خاستگاه او، چگونگی پیدایش و ترجمه و سرایش داستان از زبان پهلوی به شعر فارسی و گزیده این داستان بلند اشاره می‌شود.
در فصل دوم با رویکرد پدیدار شناسانۀ ادبی و تاریخی و استفاده از روش تحلیل محتوا، شخصیت‌ها و چگونگی روابط در داستان مورد واکاوی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.
در فصل سوم از نظر شکلی و محتوایی اشتراک و افتراق اشخاص و مکان‌ها و رخدادهای این داستان با داستان‌های مشابه به طور مختصر و گذرا به چند نمونه اشاره شده است.
در فصل چهارم دربارۀ زمان تقریبی و مکان‌های احتمالی داستان، به‌خصوص در سرزمین ماه یا ماد و اطراف آن به مطالبی اشاره می‌شود.
نظر به محدودیت نامجای گورای در این پژوهش، در فصل پنجم به آن دسته از وقایع اشاره می‌شود که در گوراب و دشت ملایر اتفاق افتاده است.
در فصل ششم نگارنده به دنبال آن است تا بگوید کشور ماه آباد و دشت نهاوند و دشت ماه، همان دشت پهناور امروزین ملایر است که در زمان وقوع داستان مرکز آن گوراب بوده است. گورابی که در گذشته حضور درخشانی در تاریخ ایران داشته است و امروز نیز همچنان وجود دارد.
در فصل هفتم وضعیت کنونی روستای گوراب و نتایج کاوش‌های باستان‌شناسی در کهندژ آن و همچنین جغرافیای تاریخی این نامجای باستانی و مناطق اطراف آن که به نوعی به داستان و شخصیت‌های آن ارتباط پیدا می‌کنند، تشریح و بررسی شده است.
همچنین تلاش شده تا از اماکن باقی مانده که به نوعی از آنها در این داستان یادشده مانند دژ گوراب و آتشکدۀ آذربرزین مهر و همچنین تندیس‌های یافت شده در شهر اشکانی هترا (الحضر) که در شمال غرب و عراق فعلی مورد کاوش قرار گرفته است، تصاویری تهیه و در محل‌های مناسب درج گردد تا مخاطب در جریان وضعیت کنونی اماکن و پوشش دلاوران و شخصیت‌های درباری آن زمان قرار گیرد.
بررسي تاريخ ادبيات شيعه در ديوان حزين لاهيجي/ تاليف محمدرضا حصارکي، منصور اماني، سيده شهناز سليماني.- شهر قدس: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد شهر قدس؛ تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۹۴.
ادبیات شیعی در آثار ارزنده شعرا و نویسندگان موجب غنای زبان و ادبیات فارسی در ادوار مختلف تاریخ گردیده است. حزین لاهیجی در سرودن مراثی و مدح امامان شعرهای فراوانی سرود.
کتاب حاضر بر آن است تا در دیوان حزین به ادبیات شیعه از جمله ذکر ائمه اطهار و فضایل و مناقب آن خاندان، حماسه عاشورا و نظایر آن که با طبع شعری شاعر، رنگ جاودانه به شعرش بخشیده، پرداخته شود و که مشخص کند ميزان باورها و اعتقادات حزين لاهيجي به مذهب تشيع، چه تأثيري در اشعارش داشته و اين نمود متقابلا چه تأثير و نقشي در تاريخ ادبيات شيعه به جاي گذاشته است. از طرفي اين شاعر تا چه اندازه توانسته است اعتقادات شيعي خود را در شعر خود بازگو ند. از همين رهگذر جايگاه حزين لاهيجي در ادبيات شيعه ايران مشخص مي‌شود.
