خلق رمان به‌عنوان یکی از گونه‌های جدید ادبی و یکی از دستاوردهای مدرنیته ،؛ در جوامع سنتی نشانه‌ای از«تغییر اجتماعی»به شمار می‌رود.
بازنمایی وضعیت فرهنگی و اجتماعی تهران در رمان (تهران مخوف)
استاد راهنما: هما زنجانی زاده
نگارش: نجمه منوچهری راوری؛ دانشگاه شهید بهشتی .- 1388
شماره ثبت: 5847992
چکیده
خلق رمان به‌عنوان یکی از گونه‌های جدید ادبی و یکی از دستاوردهای مدرنیته ،؛ در جوامع سنتی نشانه‌ای از«تغییر اجتماعی»به شمار می‌رود. این نوع ادبی پس از انقلاب مشروطه در ایران، هم‌زمان با شعر نو و نمایشنامه جدید ، مجال بروز یافت تا تقلید از ادبیات مدرن غربی با رویکردهای تاریخی، اجتماعی و پلیسی آثار متعددی ارائه کند. تهران مخوف نوشته مرتضی مشفق کاظمی اولین رمان اجتماعی ایران است که در حدود 1300 خورشیدی به نگارش درآمد و موضوعات متعددی خصوصاً وضعیت زنان را مدنظر قرار داده است. این تحقیق در پی آن است که دریابد تهران مخوف تا چه میزان به بازنمایی وضعیت فرهنگی و اجتماعی تهران در دوره آفرینش اثر پرداخته است؟ روش انجام این تحقیق اسنادی و بر پایه فن تحلیل محتوا تعیین‌شده، و تلاش گردیده با استخراج مضامین هماهنگ در رمان مذکور و تقابل آن با وضعیت حقیقی در منابع موجود به پاسخ سؤال فوق دست یابد. بررسی انجام‌شده گویای آن است که این رمان با نگاهی واقع‌نگاران در پی طرح معضلات اجتماعی آن روزگار تهران است و فحشا با رویکردی جامعه‌شناختی به‌عنوان یک بیماری اجتماعی، برای نخستین بار در این اثر به نمایش گذارده شده است. اگرچه تهران مخوف تصویری هول‌انگیز از تهران پس از مشروطه و قبل از کودتا را ارائه کرده، اما در تاریک و روشن آن می‌توان به سیمایی از آداب و سنن، اندیشه‌ها افکار، سلوک، و مؤلفه‌های متفاوتی از اوضاع اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی دست‌یافت.
کلیدواژه‌ها
تغییر اجتماعی، رمان اجتماعی، تهران مخوف، وضعیت زنان، وضعیت فرهنگی و اجتماعی
این پایان‌نامه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی موجود هست.
