گفتمان‌های مشترک در چهار رمان فارسی
(تحلیل تطبیقی درون‌مایة رمان‌های خط تیرة آیلین، چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، عادت میکنیم و چهل سالگی)
نویسندگان : مصطفی دشتی آهنگر
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ولایت ایرانشهر، سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
چکیده
بسیاری از رمان‌هایی که نویسندگان زن ایرانی در چند سال اخیر نگاشته‌اند، از جهات مختلفی مانند پیرنگ، زاویة دید، شخصیت و... با هم شباهت دارند. این مقاله می‌کوشد چهار رمان از این نویسندگان را از منظر درون‌مایه مقایسه و بررسی کند. با مطالعة این‌گونه آثار، می‌توان به مشکلات و معضلاتی پی برد که وجود دارند یا در آینده پدیدار خواهند شد و هنرمندان توانسته‌اند با ذهنیّت هنری خود، آنها را زودتر تشخیص و هشدار دهند.
در این چهار رمان، مشترکاتِ مضمونیِ فراوانی وجود دارد که به‌ظاهر برآمده از گفتمانی مشترک است. برای بررسی این موضوع، ابتدا در بخش مقدمه، توضیحاتی درباب درون‌مایه و چیستی و اهمیت آن آمده است. سپس در بخش‌های بعدی، درون‌مایة رمان‌ها از دو منظر درون‌مایه‌های کلی و درون‌مایه‌های جزئی مطالعه شده است. در پایان، دریافتیم که درون‌مایة این چهار رمان تاحد زیادی شبیه به هم هستند و به‌نظر می‌رسد سبب آن، گفتمان مشابه نویسندگان آن‌هاست. چهار رمانی که در این مقاله بررسی شده‌اند عبارت‌اند از:خط تیرة آیلین) اثر ماه‌منیر کهباسی،)چراغ‌ها را من خاموش می‌کنموعادت میکنیم) از زویا پیرزاد) وچهل سالگی)نوشتة ناهید طباطبایی).
