جهانگیر دری، ایران‌شناس، شرق‌شناس و استاد زبان و ادبیات فارسی، روز چهارشنبه دهم مرداد ماه در روسیه درگذشت. دری آثار ارزشمندی در حوزه نظم و نثر کلاسیک فارسی و نیز ادبیات معاصر فارسی منتشر کرد. کارنامه پربرگ و باری داشت و اگر محققی بخواهد در باب روابط فرهنگی ایران و روسیه در دهه‌های اخیر پژوهش کند کارنامه و آثار جهانگیر دری از منابع ارزشمند این حوزه است.
با جهانگیر دری چندین بار در مسکو و در تهران دیدار و گفتگو داشته‌ام. آخرین بار که او را دیدم روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۵ در نمایشگاه کتاب مسکو بود که در محل نمایشگاه با یکدیگر در میزگردی در باب طنز معاصر فارسی و ادبیات معاصر ایران در روسیه بحث و گفتگو داشتیم. دری در ۱۳۱۰ شمسی در مسکو به دنیا آمد و بعد از حدود چهار سال به همراه خانواده رهسپار ایران شد. پس از چند سال دوباره به مسکو بازگشت و بعد از فوت پدرش برای همیشه در روسیه اقامت کرد. در رشته ادبیات روسی تحصیل کرد. در سال ۱۹۶۲ از رساله دکتری‌اش درباره «نظم طنزآمیز فارسی در سال‌های ۵۰ـ۱۹۴۰» دفاع کرد که در آن به شعرای طنزنویس و مجلات باباشمل، توفیق، چلنگر و سایر مجلات فکاهی پرداخت.
بعد به گروه زبان‌شناسی منتقل شد و فرهنگ دوجلدی فارسی ـ روسی را با همکاری محققان دیگر تألیف کرد. این کتاب بهترین فرهنگ دو جلدی فارسی و روسی است که شصت‌هزار لغت دارد. چندین اثر درباره ادبیات معاصر فارسی نوشت و ترجمه کرد از جمله درباره محمدعلی جمالزاده و طنز فارسی در صد سال اخیر و کتابی با عنوان «ادبیات ایران در قرن بیستم». نزدیک به دویست مقاله نوشت و آثاری از جمالزاده، خسرو شاهانی، صادق چوبک، احمد محمود، صادق هدایت، هوشنگ گلشیری و فریدون تنکابنی را به روسی ترجمه کرد. چندین مقاله درباره تأثیر نوشته‌های فارسی بر ادبیات روسیه و همچنین تأثیر ادبیات روسیه بر نویسندگان ایران نوشت.
یکی از پایه‌های محکم پل ادبی ایران و روسیه بود. در جست‌وجوی نشانه‌های تاثیر ادبیات فارسی بر ادبیات روسی بود و نشان داد که چگونه برخی از نویسندگان و شاعران روسی مانند پوشکین، لرمانتف، تولستوی، یسنین و… از سبک و بعضی سوژه‌های ادبیات فارسی در آثار خود بهره برده‌اند.
معتقد بود که آشنایی روس‌ها با ادب فارسی یا ایرانی‌ها با ادب روسی را باید همچون واقعیتی مهم در روابط هر دو ملت ارزیابی کرد. به وسیله ادبیات، مردم دو کشور با زندگی، فرهنگ، نهضت‌های ملی و مذهبی، اخلاق و آداب همدیگر آشنا شده، نزدیکی و همبستگی بیشتری پیدا کرده‌اند ولی مساله مهم تاثیر متقابل ادبیات فارسی و روسی است که هنوز کاملاً بررسی نشده است.
بارها به این نکته اشاره می‌کرد که هنر روسی از داستان کوتاه و رمان تاثیر فراوانی در ژانرهای نثر معاصر فارسی گذاشته و آثار چخوف، تولستوی، داستایوفسکی و گورکی در نثر معاصر فارسی بسیار تأثیرگذار بوده است.
جهانگیر دری در میان شرق‌شناسان روسیه جایگاه ویژه‌ای داشت. در سال ۱۹۷۹ به عضویت اتحادیه نویسندگان اتحاد جماهیر شوروی درآمد. در آخرین سال‌های زندگی‌اش و در پایان کتاب «ایرانی زنده» که خاطرات اوست، نوشت که «اکنون پس از گذشت سال‌ها، وقتی به راهی که برای ایران‌شناس شدن پیموده‌ام، می‌نگرم و آن روزهای تلخ و شیرین را به یاد می‌آورم، با خود می‌اندیشم که زندگی را بیهوده سپری نکرده‌ام. کتاب‌هایی که از من به یادگار مانده هر یک بخشی از وجودم هستند. خوشحالم از این‌که توانستم گامی در مسیر آشنایی مردمان روس با زبان و ادبیات فارسی بردارم و احساس غرور می‌کنم وقتی به شاگردانی نگاه می‌کنم که تربیت کرده‌ام و اکنون برای خود دانشمندان بزرگی شده‌اند. هر چند مجبور شدم از چهارده سالگی در اتحاد شوروی و روسیه زندگی کنم ولی ایران همیشه در قلبم جای دارد و همواره کوشیده‌ام برای دوستی ملت ایران و روس فعالیت کنم. شادمانم و بسیار شادمان از این‌که زندگی‌ام را بیهوده سپری نکرده‌ام.»
