در پیشگفتار کتاب میخوانیم: معراج پیامبر گرامی اسلام(ص) منشأ پیدایش برخی از فاخرترین آثار هنر اسلامی بوده است. نسخ مصور در معراجنامهها و تکرقعههای متعدد، مصداق این مدعا و نمود ذوق و اهتمام هنرمند مسلمان در نعت و مدح رسول اکرم(ص) است. در این رابطه پرسش آن است که ریشههای ماهوی معراج کدامند و در متن و نگارههای معراج پیامبر اسلام(ص) چگونه بروز یافتهاند؟ پرسش از ریشههای ماهوی، پرسش از چیستی، چرایی و چگونگی پدیده است و بررسی ریشههای ماهوی معراج به نحوی مشتمل بر زمینه و پیشینه (نظیر ریشههای تاریخی)، ابعاد و ویژگیها (نظیر ریشههای اجتماعی) و همچنین دلایل و روابط علی (نظیر ریشههای روانی) این رویداد شگرف است. از این میان، تمرکز این کتاب معطوف به زمینه پیشینه است و به این منظور روایت عروج به ماورای دنیا در تمدنهای باستانی شرقی (هند و چین)، میانی (ایران و بینالنهرین، مصر) و غربی (یونان و روم) و همچنین روایات معراج ادیان ابراهیمی (یهودیت و مسیحیت) مرور میشوند تا بتوان در خلال بررسی تداوم اندیشه رایج عروج به ماورای دنیا در طول تاریخ اساطیر و تاریخ ادیان، کارکردهای عروج و ریشههای ماهوی معراج را به دست آورد.
در حقیقت اهدافی که پیش رو دنبال میشوند شامل درک معنا و تحلیل کارکرد معراج در جوامع پیشین بشری، درک ساختار ارتباطی انسان با ماورا در قالب روایت اساطیری و متون دینی، تبیین نظام ارتباطی میان عروجهای اساطیری و معراج پیامبر اکرم(ص) و در نهایت شناخت مصادیق و نمادهای تجسمی و تصویری مضامین مطرح در روایات معراج و واکاوی ماهوی آنهاست.
همچنین در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: روایت معراج پیامبر اکرم(ص)، طی قرون متمادی در فرهنگ روایی مکتوب از زوایای مختلف ادبی، فلسفی و عرفانی واکاوی شده است. این واقعه همچنین منشاء پیدایش برخی از فاخرترین آثار هنر اسلامی شامل نسخ مصور معراجنامه یا تکرقعههای متعدد بوده است. مطالعات دقیق و شناخت ظرایف این آثار مستلزم درک مولفههای ماهوی معراج با توجه به روایات معراج انبیای پیشین و حتی روایات سفرهای فرادنیوی در اساطیر است. کتاب حاضر با تبیین این مولفهها در قالب مفاهیم، مصادیقشان را در روایت معراج پیامبر(ص) شناسایی و سپس بازتاب آنها را در نگارههای معراج مشخص کرده است.