کتاب «معماری مافوق طبیعی» در هفت فصل با عنوانهای ژئوسفر (زمین کره)، اتمسفر (هوا کره)، هیدروسفر (آب کره)، زیستکره میکروبی، زیستکره گیاهی، زیستکره حیوانی و نوسفر (کره مبتنی بر تفکر انسان)، به قلم مشترک بلین برونل و مارک سوگهمر تالیف شده و مازیار آصفی و ساناز سعادتیفر آن را به فارسی ترجمه کردهاند.
این کتاب تلاش دارد بتواند ارتباط میان معماری و طبیعت را به مرحلهای فراتر از معمول برده و با مطرح کردن گونهای معماری از جنس مافوق طبیعی، این ارتباط را بیش از پیش تقویت کند. این اثر با معرفی همه جانبه این ارتباط و تبیین موضوعاتی مانند الهام از زمینههای مختلف طبیعت همچون زمین، آب، هوا، گیاهان و ...، سعی دارد ذهن طراحان، مهندسان و بهرهبرداران را به اهمیت به کارگیری ماهرانه طبیعت و فرایندهای آن جلب کند.
نویسندگان «معماری مافوق طبیعی»، قصد دارند به رابطه در حال تغییر بین محیط طراحی شده و دنیای طبیعی بپردازند و فرصتهایی که از این تغییرات به وجود میآیند را بیان کنند. این اثر، برای طیف گستردهای از مخاطبان اعم از معماران، مهندسان، هنرمندان و دانشمندان و مشتاقان محیط زیست نوشته شده و سه هدف اصلی دارد: منسجم بودن، مفهومی بودن و کاربردی بودن.
در بخشی از پیشگفتار کتاب، درباره مفهوم «مافوق طبیعی» و اهمیت این موضوع در معماری، آمده است: «در دنیای مرتبطِ پیچیده امروزی، روشهای متعددی برای طراحی و ساخت معماریهایی که از طبیعت الهام گرفتهاند، وجود دارد و همانطور که ایدهها و فرایندها در سراسر جهان ترکیب شده و گسترش مییابند، آنها نیز از طریق آستانهای بحرانی در فرهنگ، به حالت «مافوق طبیعی» انتقال مییابند که موضوع این کتاب است. مافوق طبیعی، معمولا به حالتی موجود در طبیعت یا شکلگرفته در طبیعت گفته میشود؛ با اینحال در گفتمانهای معاصر، به طور فزایندهای برای نشان دادن وضعیتی که فراتر از طبیعت وحشی است به کار رفته که در آن مرز بین طبیعی و مصنوعی، مبهم و نامطلوب است. این کتاب نقشهای از تغییرات تاریخی و جاری در روابط بین درک جامعه از جهان طبیعی، شیوههای مادی و فناوریها و نیز تولید معماری ترسیم میکند. پروژههای موجود در کتاب، انواع مختلفی از ایدهها و آثار را که از این تغییرات بهوجود آمدهاند، نمایش میدهد.
تجربه حس سه لایه از اتمسفر در «میدان ابری»
«میدان ابری، نمونهای از معماری نانو اقلیم است. این پروژه توسط گروه معماران «تتسو کاندو» و با همکاری «ترانسلار انرژیتکنیک گی.ام.بی.اچ»، طراحی شده و متشکل از یک مکعب 2 طبقه است که کل آن در پلاستیک شفاف پوشانده شده است. براساس تجربه قبلی این تیم در طراحی فضاهای مربوط به اتمسفر (هواکره) در ساختمان آرسنال، اینبار این تیم طراحی، سازهای خوداتکاء را در حیاط پشتی موزه هنرهای معاصر توکیو خلق کرد.
میدان ابری، شاهکاری شگفتانگیز در مهندسی نانواقلیمی است، بهگونهای که گویی یک ابر، داخل یک کانتینر شفاف قابل زندگی به دام انداخته شده است. یک پلکان در وسط فضا قرار گرفته که برای ساکنان فرصت تجربه سه لایه اتمسفر (هواکره) را فراهم میکند: یک لایه سرد و خشک در پایین؛ یک لایه معتدل و مرطوب در وسط ابر؛ و یک لایه گرم و خشک در بالا. در لایه وسط، با پاشیدن آب، حالتی از مه که مانند ابر است، ایجاد میگردد و دما و رطوبت داخل مکعب به طور دقیق کنترل میشود تا بتوان سه لایه مجزا از هم را در داخل آن حفظ کرد.»
تحقق یکی از آرزوهای بشر برای کنترل روی طبیعت
«پروژه «اتاق باران»، توسط گروه بینالمللی «راندوم» در بریتانیا طراحی شده و دارای مساحتی به اندازه یکهزار فوت مربع (100 متر مربع) است. این پروژه، شبیهسازی از باران شدید است که در آن بازدیدکنندگان صرفنظر از موقعیت قرارگیری، همواره خشک باقی میمانند... «اتاق باران»، به عنوان یک محیط شبیهسازیشده، مثالی از آرزو و دستاورد بشر برای برقراری کنترل روی طبیعت است. توانایی اداره کردن و دستکاری کردن در آب وهوا، به خصوص در یک روش هدفمند و دقیق، یک احتمال تقریبا باورنکردنی است؛ اما هنوز هم این عقیده دانشمندانی را که فعالانه رویکردی مانند بارور کردن ابرها و یا سایر رویکردهای کنترل اقلیمی را دنبال میکنند، اغواء میکند. بازدیدکنندگان در این پروژه، به افسانه «تانتالوس» مدرن تبدیل میشوند؛ چراکه همواره در جستجوی تاثیر خنککننده باران هستند. مفهوم معمارانه «اتاق باران» نیز شگفتانگیز است؛ حتی در این فضای توفانی نیز، تنها به کمک محاسبات میتوان محافظ و سرپناهی را فراهم کرد، بدون اینکه به نما و یا حائلهای فیزیکی نیاز باشد.»
نخستین چاپ کتاب «معماری مافوق طبیعی» در 292 صفحه با شمارگان یکهزار نسخه با قیمت 35هزارتومان از سوی دانشگاه هنر اسلامی تبریز راهی بازار نشر شده است.