ظهور پدیده اینترنت در چند سال اخیر باعث به وجود آمدن دنیای مجازی معاملات ارزی شد. دنیای مجازی معاملات ارزی که اصطلاحاً فارکس نامیده میشود نیاز به صرافی و بانک ندارد. حتی نیاز نیست در این بین ارزی نیز وجود داشته باشد. کافی است شخص وجهی را به کارگزار پرداخت نماید وکارگزار نیز با فراهم کردن امکان کار با یک نرمافزار این حس و حال را در مشتری به وجود آورد که او هم اکنون وارد بازار بزرگی شده است که روزانه ۴ تریلیون دلار در آن معامله میشود. تصور کسی که با پرداخت مبلغی به کارگزار وارد تجارت جهانی ارزهای خارجی شده است همانند فردی است که در جریان بازی با نرمافزار جنگی شبیه سازی شده تصور میکند او هم در کنار سربازان در دنیای واقعی در حال جنگ و ستیز است. در این بازی فرد در جریان معاملات فارکس باید عوامل مؤثر در صحنه بازی را شبانهروزی رصد کند تا تأثیر آنها را در سرنوشت مالی خود ببیند.پس از بیان مقدماتی راجع به ماهیت پر ریسک بازار فارکس در ادامه به مخاطرات و تهدیداتی که معامله گران این بازار را تهدید میکند اشاره مینماییم.
این موارد عبارتند از
- عدم پاسخگویی: یک از خصوصیات بازار معاملات ارز بینالمللی عدم نظارت قضایی بر روند فعالیت آن است. در واقع چون این مراکز از هیچ مرکز مشخصی مجوز دریافت نمیکنند در نتیجه نظارت قضایی نیز بر روند فعالیت آن صورت نمیپذیرد. در هنگام بروز مشکلات برای هموطنان و معامله گران این بازار آنها از انجام پیگیریهای قضایی محروم هستند. تعداد زیادی از کارگزاران معاملات فارکس در خارج از کشور در حال فعالیت هستند در صورتیکه صاحبان این کارگزاریها و صحت فعالیت آنها مشخص نیست.
- عدم دانش و آگاهی افراد: تغییرات گستردۀ نرخ ارز در مبادلات روزانه به عوامل مختلفی نظیر، قیمت جهانی نفت، بحران مالی سیاسی منطقهای و جهانی، مناسبات کشورهای مختلف، اوضاع جهانی اقتصاد و … بستگی دارد. در مواقعی برای پیشبینی نرخ ارزهای مختلف باید ۲۰۰ عامل و فاکتور را مدنظر قرار دارد در حالی که چنین تحلیل و پیشبینی برای افراد عادی تقریباً محال است. در واقع با عدم پیشبینی درست این افراد هستند که در اینگونه بازارها متضرر میشوند.
- وجود ضریب اهرمی: ضریب اهرمی (Leverage) به معنی استفاده چند برابر سرمایه اصلی در انجام هر معامله است. که در نتیجه میتواند عامل سود و زیان به نسبت استفاده از آن ضریب باشد. کارگزاریهای بسیار وجود دارند که با ارائه ضریب اهرمی بالا مانند ۵۰*۱، ۲۰۰*۱، ۵۰۰*۱ و غیره به مشتریان خود، امکان انجام معاملات در حجم سنگین را برایشان فراهم میکنند. بهعنوان مثال اگر کارگزاری به مشتریان خود ضریب اهرمی ۱۰۰*۱ را ارائه دهد به معنای آن است که مشتری میتواند تا ۱۰۰ برابر سرمایه خود در این بازار بهصورت اعتباری معامله کند.
- انجام معاملات صوری: کارگزاران معاملات فارکس برای انجام تبادلات از نرمافزارهای مختلف در این زمینه استفاده مینمایند که البته کار با اینگونه نرمافزار بسیار دشوار است. یکی از ویژگیهای این نرمافزار تمرین خرید و فروش در فضای غیر حقیقی یا اصطلاحاً دمو (Demo) است حساب دمو در واقع یک حساب آزمایش است که به صورت رایگان در اختیار معامله گران قرار میگیرد و شخص پس افتتاح حساب میتواند بهصورت مجازی سود یا زیان را تجربه نماید. تا این جا مشکلی به نظر نمیرسد: اما مشکل از آن جا شروع میشود که با یک بررسی آماری متوجه میشویم که اکثر معامله گران در حساب دمو به راحتی سود میگیرند و در مدت کوتاهی سرمایه فرضی را چند برابر مینمایند؛ ولی در حساب واقعی و معاملات اصلی شروع به ضرر کردن و از دست دادن سرمایه خود میکنند. در واقع حساب دمو حکم طعمهای را دارد که برای جذب سرمایهگذار عمل میکند اما وقتی سرمایهگذاری بهطور حقیقی انجام میشود در عرض چند روز یا حداکثر چند هفته مشتری کل حسابش را از دست میدهد. همچنین لازم به ذکر است که اینگونه نرمافزارها امکانات فراوان و نامحدودی جهت کنترل حساب مشتریان خود دارند