فصل اول: مقدمه
خانواده کوچکترین و تاثیر گزار ترین واحد اجتماعی است که در رشد و ارتقای فرزندان نقش اساسی دارد و پدر و مادر به عنوان بهترین و اولین هدایتگران فرزندان در تشویق و انس خانواده به کتاب و کتابخوانی شناخته می شوند. بنابراین اگر بخواهیم فرهنگ کتاب و کتابخوانی را در جامعه نهادینه نماییم در گام نخست باید از خانواده شروع کنیم.
لذا سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در راستای بیانات مقام معظم رهبری « کتاب‌ باید بعنوان‌ یک‌ ضرورت‌ وارد زندگی‌ مردم‌ شود» و به منظور توسعه و بهبود در ارائه خدمات خود اقدام به راه اندازی عضویت خانوادگی در کتابخانه های تحت پوشش خود می نماید.
از اینرو به منظور اعمال رویه ای یکنواخت و هماهنگ آیین نامه ذیل توسط معاونت امور کتابخانه های وابسته تنظیم گردید.
فصل دوم: اهداف
ترویج و ارتقایِ فرهنگ مطالعه و برنامه های کتابخوانی در جامعه و خانواده؛
غنی‌سازی اوقات فراغت خانواده‌؛
صرفه جویی در وقت و هزینه های خانواده؛
فصل سوم: تعریف
عضویت خانوادگی: طرحی است که اعضاء یک خانواده از طریق آن می توانند به صورت گروهی به عضویت کتابخانه در آیند و با ارائه یک کارت عضویت از خدمات امانت کتابخانه استفاده کنند.
سرگروه عضویت خانوادگی: در این طرح سرپرست خانواده به عنوان سرگروه شناخته می شود و کارت عضویت به نام ایشان صادر می گردد و سایر اعضای خانواده به عنوان زیر مجموعه عضویت شناخته می شوند.
فصل چهارم: شیوه اعطای عضویت:
ماده ۱: سرپرست با تکمیل فرم عضویت و ارائه فتوکپی کارت ملی و شناسنامه ( صفحه اول و دوم شناسنامه ) و همچنین ارائه فتوکپی کارت ملی افراد تحت تکفل به عنوان زیر مجموعه می تواند نسبت به صدور کارت عضویت خانوادگی اقدام نماید. پس از صدور کارت عضویت؛ عضو و افراد زیر مجموعه می توانند با ارائه کارت عضویت و یا ارائه کارت شناسایی (افراد زیر مجموعه) از خدمات کتابخانه استفاده نمایند.
تبصره ۱: مسئولیت تاخیر در برگشت، خسارت وارده به کتابهای امانتی و … با سرگروه عضویت خانوادگی می باشد.
فصل پنجم: نحوه ارائه خدمات
ماده ۲: مدت اعتبار کارت عضویت از تاریخ صدور یک سال کامل خورشیدی خواهد بود. در صورت تمایل، سرپرست می تواند با ارائه مدارک و پرداخت حق عضویت سالانه کارت عضویت را به مدت یک سال دیگر تمدید نماید.
ماده ۳: حق عضویت سالانه برای صدور کارت عضویت خانوادگی 100000 ریال می باشد.
ماده ۴: حداقل افراد خانواده برای استفاده از طرح عضویت خانوادگی ۲ نفر می باشد.
تبصره۲: اعضای مشمول طرح عضویت خانوادگی باید متناسب با شرایط سنی کتابخانه مورد نظر باشند.
ماده ۵: امانت منابع فقط به سرپرست خانواده با ارائه کارت عضویت و افراد زیر مجموعه با ارائه کارت شناسایی معتبر و کارت عضویت خانوادگی امکان پذیر می باشد.
ماده۶ : در هر نوبت به هر عضو خانوادگی ۲ نسخه کتاب و دو نسخه منابع دیداری و شنیداری به مدت حداکثر ۲ هفته امانت داده می شود.
تبصره۳: خانواده ها برای استفاده از منابع دیداری شنیداری باید هزینه جداگانه ای برابر با آئین نامه مربوط پرداخت نمایند.
تبصره ۴: مدت امانت مواد امانتی مشروط به عدم تقاضای دیگران ( عدم رزرو ) تا ۲ هفته دیگر قابل تمدیدمی باشد.
تبصره ۵: مدت امانت کتب پر مراجعه با نظر رئیس کتابخانه تعیین می شود.
تبصره ۶: در صورت مفقود شدن کارت عضویت، عضو موظف است برای جلو گیری از سوء استفاده دیگران ازکارت عضویت، پس از اطلاع به کتابخانه جهت صدور کارت المثنی بر اساس مقررات اقدام نماید.
تبصره ۷: در صورت پیدا شدن کارتِ مفقود شده، فوراً موضوع به کتابخانه اطلاع داده شود.
فصل ششم: جریمه ها و موارد انضباطی:
ماده ۷: در صورت سوء استفاده از کارت عضویت و یا دراختیار قرار دادن کارت عضویت به دیگران( بجز اعضای خانواده)، از زمان توقیف کارت عضویت، بمدت یکماه از خدمات کتابخانه محروم و در صورت تکرار در نوبت سوم کارت عضویت خانواده باطل خواهد شد.
ماده ۸: در صورت تاخیر در برگشت منابع امانتی، علاوه بر محرومیت از امانت کتاب، اعضاء موظف به پرداخت جریمه نقدی طبق آیین نامه می باشند.
تبصره ۸: تاخیر نوبت اوّل: محرومیت از دریافت امانت منابع برابر مدت دیر کرد و به ازای هر روز تأخیر جریمه نقدی 1000 ریال جهت هر نسخه کتاب.
تبصره ۹: تاخیر نوبت دوم: محرومیت از دریافت امانت منابع کتاب دو برابر مدت دیر کرد و به ازای هر روز تأخیر جریمه نقدی 1000 ریال جهت هر نسخه کتاب .
تبصره ۱۰: در صورتیکه مجموع مدت تأخیر در ۲ نوبت از ۳ ماه بیشتر شود عضویت باطل خواهد شد.
تبصره ۱۱: در صورت بیشتر بودن مبلغ جریمه از قیمت کتاب با نظر رئیس کتابخانه اقدام می گردد.
تبصره ۱۲: تاخیر نوبت سوم:کارت عضویت باطل خواهد شد.
ماده ۹: در صورت مفقود شدن کارت عضویت، علاوه بر مسدود شدن کارت عضویت، اعضاء در نوبت اول به مدت یک ماه، نوبت دوم به مدت دو ماه و در نوبت سوم تا پایان اعتبار کارت از دریافت کتاب محرو م خواهند شد.
تبصره۱۳: برای هر نوبت صدور کارت المثنی برابر با میزان حق عضویت جریمه دریافت خواهدشد.
ماده ۱۰: در صورت صدمه دیدن کارت عضویت، بهر نحو که قابل استفاده نباشد، اعضاء پس از ارایه کارت آسیب دیده همراه با یک قطعه عکس و پرداخت هزینه طبق ماده ۱۰ نسبت به تعویض کارت خود اقدام نمایند.
ماده ۱۱: در صورت مفقود، مخدوش یا پاره شدن مواد امانتی، سرپرست موظف است پس از اطلاع، عین منبع مذکور را خریداری و یا بر اساس نظر کارشناس مرمت سازمان نسبت به پرداخت هزینه صحافی اقدام نماید، در صورت نایاب بودن کتاب و یا غیر قایل مرمت بودن کتاب عضو با نظر کارشناس اداره خدمات کتابداری نسبت به تهیه کتاب اقدام نماید.
تبصره ۱۴: چنانچه سرپرست در رابطه با تهیه منابع مفقودی تأخیر و سهل انگاری نماید طبق آیین نامه امانت علاوه بر محرومیت مشمول پرداخت جریمه دیرکرد نیز خواهد شد.
ماده ۱۲: رعایت سکوت و انضباط و حفظ شئونات اسلامی در کتابخانه الزامی بوده و در صورت عدم رعایت و تکرار، طبق آیین نامه انضباطی با عضو متخلف برخورد خواهد شد.
ماده ۱۳: تخلف از مقررات عمومی، انضباطی، اداری، اخلاقی و سیاسی که مصادیق آن در آیین نامه انضباطی سازمان آمده بر اساس تصمیم کمیته انضباطی سازمان می باشد.
ماده ۱۴: تشخیص اقدام در موارد پیش بینی نشده در آیین نامه به عهده معاونت امور کتابخانه های وابسته خواهد بود.
ماده ۱۵: این آیین نامه پس از یکسال از تاریخ اجرا با پیشنهاد معاونت امور کتابخانه های وابسته قابل بازبینی خواهد بود.
این آیین نامه در شش فصل، پانزده ماده و چهارده تبصره پس از تایید ریاست محترم سازمان و تصویب آن در دویست و هشتادمین جلسه هیات مدیره محترم سازمان، در مورخ ۱۶/۵/۹۳ به تصویب رسید.