آستان قدس رضوی از یکی از قدیمیترین نُسخ خطی زکریای رازی در ایران رونمایی کرد
همزمان با روز بزرگداشت محمدبنزکریای رازی و روز داروسازی، کتابخانۀ آستان قدس رضوی از قدیمیترین نسخۀ خطی «مفید الخاص فی علم الخواص» منسوب به این دانشمند ایرانی رونمایی کرد.
به گزارش گنجینۀ رضوی، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در بیستوسومین سهشنبۀ فرهنگیِ خود به مناسبت همزمانی با روز داروسازی، از نسخۀ خطی «مفید الخاص فی علم الخواص» موجود در مرکز نسخ خطی آستان قدس و منسوب به محمدبنزکریای رازی رونمایی کرد. این درحالی است که این نسخه، قدیمیترین نسخۀ موجود از این کتاب در ایران است.
کارشناس گنجینۀ نسخ خطی آستان قدس رضوی در خصوص این نسخه اظهار داشت: مفید الخاص، مشتمل بر مطالب و موضوعات مختلف طبی، کشاورزی، تربیت اسبان، مرغان شکاری، کیفیت پرورش، کاشتن و جابهجا کردن درختان و نحوۀ حفظ و تکثیر میوۀ آنها، صید ماهیان و پرندگان و غرائب، خواص سبزیجات، شناخت اشیاء سمی از طریق حواس ظاهری(غیر از سامعه)، بیان جمیع عوارض شخص مسموم، علاج سموم عقرب و مار، طرد وحوش و طیور و هوام و حشرات موذی و مضر از حوالی خانه و پالیز و باغ و بوستان و مزرعه و مطالب بسیار دیگری از این قبیل است.
سیدرضا صداقتحسینی ادامه داد: نسخه حاضر، جلد دوم کتاب و مصوّر به صور اشجار و حیوانات و بسیار ممتاز و نفیس است و برای خزانۀ ابوالفدا اسماعیلبن سلطان ناصرالدین ابوالمعالی محمدبن سلطانمنصور قلاوون کتابت شده است.
وی در ارتباط با مشخصات ظاهری و کتابت این نسخه تصریح کرد: این اثر بین سالهای 743 تا 746 قمری و با خط نسخ جلی، بر روی کاغذ نخودی مصری کتابت شده است. دارای پنجاه مجلس تصویر رنگی از حیوانات و گیاهان به شیوۀ بینالنهرین است و در 83 برگ 11سطری در ابعاد 19×28 سانتیمتر کتابت شده است که با شمارۀ اموالی 5135 در مخزن نسخ خطی آستان قدس رضوی نگهداری میشود.
همچنین در ابتدای این نشست، مهدی قیصرینیک، معاون امور موزهها و دبیر کمیتۀ رونمایی از آثار نفیس سازمان یادشده اعلام کرد: کتابخانۀ آستان قدس رضوی بهعنوان یكی از غنیترین و بزرگترین كتابخانههای جهان اسلام، 34 میلیون منبع اطلاعاتی اعم از نسخ خطی، اسناد تاریخی، اشیاء موزهای، کتب چاپسنگی، کتب چاپی، کتب دیجیتال و نشریات را در خود جا داده است و سالانه بیش از 7میلیون نفر از خدمات فرهنگی این سازمان استفاده میکنند. وی افزود: حدود 2500 نسخۀ خطی ارزشمند با موضوع طب و داروسازی در این مرکز وجود دارد که از این تعداد، 58 نسخه خطی متعلق به آثار زکریای رازی است.
گفتنی است، همزمان با این مراسم، در کتابخانههای وزیری یزد و ملک تهران، وابسته به آستان قدس رضوی نیز در ویژۀ برنامۀ سهشنبههای فرهنگی، از نسخ خطی و اسناد تاریخی با موضوع طب رونمایی شد.