برنامه های ترویج فرهنگ مطالعه

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره تماس 05132232004 داخلی 3352 و 3371 و یا ایمیل shahmoradi33@gmail.com با کارشناس مربوط، تماس حاصل فرمایید.

      برنامه‌های کتاب درمانی

      برنامۀ کتاب درمانی سازمان، در قالب 4 برنامۀ کلی و به منظور دستیابی به اهداف ذیل اجرا می‌شود:
      - کمک به رشد و توانمندسازی اعضا و مراجعان کتابخانه‌ها به‌ وسیلۀ آموزش مهارت‌های ضروری فردی و اجتماعی مورد نیاز آن‌ها؛ از جمله مهارت‌های  تفکر خلاق، مدیریت استرس، حل مشکلات، ارتباط مؤثر، هم‌دلی، خودآگاهی و اعتماد به نفس، کسب مهارت نه گفتن و جرأت‌مندی، تصمیم‌گیری صحیح،  مدیریت بحران و...
      - ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس برای  انجام فعالیت‌های مختلف فردی و اجتماعی
      - کمک به ارتقای وضعیت سلامت روانی و بهداشت فردی – اجتماعی
      - تقویت روحیۀ امید به آینده، بهبود بیماری، سازندگی و عزت نفس
      - ترویج روحیۀ خلاقیت و نوآوری
      - ارائۀ آموزش‌های روان‌پزشکی جهت رفع مشکلات روحی و توانمندسازی فردی
      - پیشگیری از بروز آسیب‌های فردی و اجتماعی به کمک تغییر و اصلاح رفتارها
      - آموزش مهارت‌های خانواده: انتخاب همسر، همسرداری، بهبود روابط زوجین، فرزندآوری، تربیت فرزندان و ...
      - تبیین شأن و جایگاه بانوان و مادران و کمک به استحکام کانون خانواده
      - پرورش مهارت و توانایی سخنوری، گفتگو، مباحثه، تبادل نظر و آراء در اجتماع
      - مأنوس‌سازی مخاطب با فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی
      - ارائۀ مشاوره و آموزش‌های پزشکی برای تسریع بهبودی، رشد و توانمندسازی افراد بیمار
      - تسریع روند بهبودی بیمار با کاهش استرس و اضطراب بیمار و خانواده‌
      - کاهش میزان مصرف داروهای مسکن به کمک جایگزینی آرامش ناشی از مطالعه و قصه‌گویی، به ویژه در مورد کودکان و نوجوانان
      برنامه‌های ویژۀ کتاب‌درمانی سازمان به 5 شیوۀ اصلی، به این شرح قابل اجراست:
      - برگزاری جلسات مشاورۀ گروهی با رویکرد دینی( نشست‌‌های روان‌شناسی تغییر)
      - برگزاری کارگاه‌های مشاورۀ تحصیلی و آموزش شیوه‌های مطالعه (ویژه دانش‌آموزان، دانشجویان و کنکوری‌ها).
      - برگزاری جلسات مشاورۀ فردی رایگان برای مراجعان و اعضای کتابخانه‌ها
      - اهدای فیلم و کتاب‌های مناسب و برگزاری کارگاه‌های قصه‌گویی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
      - برگزاری جلسات مجازی کتاب خوانی، قصه‌گویی و ... و انتشار از طریق کانال‌های سازمان در شبکه‌های اجتماعی

      زنگ کتاب

برنامۀ زنگ کتاب، از سال 1394 تاکنون با هدف تأثیرگذاری سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به عنوان قطب فرهنگی، در مشهد و سایر شهرهای کشور و با معرفی کتاب‌های خوب و منابع موجود در کتابخانه، برای علاقه‌مندان مختلفی برگزار می‌شود که امکان حضور در کتابخانه را ندارند. این فعالیت با توجه به استقبال مخاطبان، از سال 1397  شتاب بیشتری به خود گرفت. در سال 1397  بیش از 1827 مخاطب و 250 برنامه در سطح شهر مشهد برگزار شده که کتابداران کتابخانۀ مرکزی و کتابخانه‌های درون‌شهری در برگزاری آن‌ها نقش قابل‌ توجهی داشته‌اند. از آغاز سال 1398 کتابخانه‌های برون شهری سازمان نیز به فعالیت زنگ کتاب پیوستند و این برنامه در شهرهایی ازجمله گناباد، کرمانشاه، یزد، قوچان، تربت‌حیدریه، سرخس، بیرجند  و... برگزار شد.

      برنامۀ زنگ کتاب، اغلب برای افرادی برگزار می‌شود که امکان حضور و بهره‌مندی از کتابخانه را ندارند. مراکز و نقاط محروم نیز در اولویت ارائۀ این خدمات قرار دارند؛ مراکزی نظیر مؤسسات نگهداری کودکان و بزرگسالان  بی‌سرپرست، دانش‌آموزان مدارس محروم و کم‌برخوردار، افراد سرای‌ سالمندان و معلولان مراکز توان‌یابی. در این برنامه‌ها، کتاب‌ها و منابع مناسب و مفید با توجه به نوع مخاطب و نیاز آن‌ها، توسط کارشناسان و کتابداران مجرب انتخاب و به مناسبت‌های مذهبی و ملی برای معرفی و خوانش به مراکز متقاضی اجرای زنگ کتاب، برده می‎شوند. البته با توجه به شیوع بیماری کرونا و وجود محدودیت‌های ستاد بحران کرونا، در حال حاضر اغلب برنامه‌های زنگ کتاب به صورت مجازی و از طریق کانال‌های سازمان برگزار می‌شود. اهداف اصلی برنامۀ زنگ کتاب نیز بدین شرح است:
      - مأنوس‌سازی جامعه با فرهنگ کتاب‌خوانی و مطالعه
      - آموزش مفاهیم دینی، ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی و معرفی سیرۀ اهل  بیت(ع)
      - آموزش مهارت‌های ضروری فردی و اجتماعی مورد نیاز.
      - ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس برای  انجام فعالیت‌های علمی، اقتصادی، فرهنگی
      - آشنایی با فرهنگ شهادت‌طلبی، ایثار و شجاعت
      - آشناکردن افراد با فرهنگ غنی دینی و ملی و تلاش برای دست‌یابی به توسعه پایدار
      - آموزش مهارت‌های دوست یابی و دشمن‌شناسی
      - ترویج فرهنگ احترام به طبیعت، حفظ منابع محیط زیست و تبیین مفهوم توسعه پایدار
      - غنی‌سازی اوقات فراغت و سرگرمی
      - آموزش مهارت های پیش از ازدواج، همسریابی، فرزندآوری و تربیت فرزندان
      - تقویت روحیه جهادی، امید به آینده و عزت نفس، توانمندی، خلاقیت و کارآفرینی
      - تبیین شأن و جایگاه زنان و مادران و کمک به استحکام کانون خانواده
      - آموزش و پرورش مادران قصه‌گو
      - کمک به ارتقای وضعیت سلامت و بهداشت جامعه
      - تقویت روحیۀ امید به آینده، بهبود بیماری و سازندگی در افراد بیمار و آسیب‌دیده و خانواده‌های آن‌ها.
      - آموزش پدر بزرگ و مادر بزرگ‌های قصه گو و مأنوس با کودک.
      - تبیین شأن و جایگاه سالمندان و کمک به بهبود روابط و استحکام کانون خانواده.

*      مسابقات فرهنگی و کتابخوانی*

این فعالیت در قالب مسابقات متنوع فرهنگی، هنری، کتاب‌خوانی، شعر، قصه و نقاشی با موضوع مناسبت‌های مختلف دینی، مذهبی و ملی به منظور فرهنگ‌سازی در جامعه، همچنین ایجاد روحیۀ نشاط و خودباوری و معرفی بهترین منابع کتابخانه به علاقمندان و ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی همراه با اعطای جوایزی به برندگان مسابقات برگزار می‌شود. یکی از مهم‌ترین مسابقات کتاب‌خوانی سازمان، مسابقۀ کتابی که خوانده‌ام، نام دارد که در سال 1398 به صورت الکترونیکی برگزار شد؛ این مسابقه، گزینش بهترین متنی بود که اعضا پس از مطالعۀ کتاب‌های منتخب و مناسب، برای معرفی آنها به سایر علاقه‌مندان نوشته‌بودند. برگزاری مسابقات مختلف در سازمان کتابخانه‌ها اهداف ذیل را دنبال می‌نماید:
      - اشاعۀ فرهنگ کتاب‌خوانی و مطالعۀ هوشمند
      - شناسایی بهترین کتاب‌های موجود در کتابخانه از دیدگاه  اعضا
      - تهیۀ سیاهه‌ای از عناوین کتاب‌های برگزیده و جذاب برای معرفی به سایر مخاطبان
      - پرورش ذائقۀ مخاطب و بالا بردن انگیزه اعضا برای مطالعه
      - ترویج فرهنگ مطالعه هدفمند و معرفی منابع برگزیده  به محققان و پژوهشگران
      -غنی‌سازی اوقات فراغت و سرگرمی
      - شناسایی بهترین منابع موجود در کتابخانه با توجه به نیاز روز مخاطبان
      - تقویت روحیۀ امید، نشاط و خودباوری ملی
      - فرهنگ سازی ارزش‌های دینی و ملی در جامعه به منظور اصلاح رفتارها

*      برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های آموزشی عمومی (قرآن، نقاشی، شعر، هنر، آشنایی با کتابخانه و کتابداری و*...
سازمان کتابخانه‌ها، علاوه بر برگزاری نشست‌ها، جلسات و کارگاه‌های تخصصی، ده‌ها جلسه و  دوره‌های آموزش عمومی،  ازجمله آموزش قرآن، نقاشی، شعر، خطاطی، کلاس‌های هنری، خیاطی و کارگاه‌های آشنایی با کتابخانه و کتابداری و... ، به ویژه در مناطق محروم و کتابخانه‌های وابستۀ درون شهری و برون شهری به منظور دستیابی به اهداف ذیل برگزار کرده‌است:
      - کمک به رشد و توانمندسازی اعضا و مراجعان کتابخانه‌ها به‌وسیلۀ آموزش مهارت‌های ضروری فردی و اجتماعی مورد نیاز آن‌ها
      - ایجاد انگیزه و اعتماد به نفس برای  انجام فعالیت‌های مختلف فردی و اجتماعی
      - تقویت روحیۀ امید به آینده، سازندگی و عزت نفس
      - ترویج روحیۀ خلاقیت و نوآوری
      - آموزش مفاهیم دینی، ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی و معرفی سیرۀ اهل  بیت(ع)
      - سرگرمی و غنی‌سازی اوقات فراغت
      - پیشگیری از بروز آسیب‌های فردی و اجتماعی به کمک آموزش و اصلاح رفتارها
      - آموزش مهارت‌های خانواده: انتخاب همسر، همسرداری، بهبود روابط زوجین، فرزندآوری و ...
      - مأنوس‌سازی مخاطب با فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی.

*      جلسات خوانش متون کهن فارسی و ادبیات دفاع مقدس*

سلسله نشست‌های خوانش متون کهن، از سال 1395 و هم‌زمان با مبعث پیامبر گرامی(ص)، با موضوع «نعت رسول مکرم اسلام(ص) در منطق‌الطیر‌عطار» آغاز شد و تاکنون برای مخاطبان ادب‌دوست و همکاران علاقه‌مند در مناسبت‌های مذهبی و ملی برگزار می‌شود. بزرگداشت‌های تقویم رسمی کشور، محور موضوعی این نشست‌هاست. از مهر ماه 1398 و پس از افتتاح واحد مطالعات دفاع مقدس، به‌منظور پاسداشت هشت سال فداکاری، جان‌فشانی و ایثار مردان و زنان میهن عزیزمان، سلسله نشست‌های خوانش کتاب‌های دفاع مقدس با حضور نویسندگان، راویان، قهرمانان داستان و صاحب‌نظران دفاع مقدس و همراه با معرفی کتاب‌های نفیسی دربارۀ فرهنگ شهادت، شهدا و پاسداشت یاد آنان، در سازمان کتابخانه‌ها با این اهداف برگزار می‌شود:
      - ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی هدفمند با معرفی برترین و ارزشمندترین آثار ادبی کهن به علاقمندان حوزه ادبیات ملی
      - تقویت روحیۀ عزت نفس، امیدواری و نشاط ملی
      - بازخوانش، بررسی و گفتگو دربارۀ گزیده‌ای از متون آثار فاخر ادبی از دیدگاه صاحب‌نظران
      - اشاعۀ فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی هدفمند در میان محققان و پژوهشگران ادبی
      - پرورش مهارت گفتگو، مباحثه، تبادل نظر و آرا در گروه
      - پاسداشت هشت سال فداکاری، جان‌فشانی و ایثار مردان و زنان میهن اسلامی و اشاعۀ فرهنگ شهادت، شهدا و دفاع مقدس
     - خوانش و معرفی بهترین کتاب‌های ادبیات دفاع مقدس با حضور نویسندگان، راویان، قهرمانان داستان و صاحب‌نظران

*      جلسات نقد و بررسی کتاب شمس*

جلسات ادبی شمس به صورت گروهی و در سطح تخصصی،  به نقد و بررسی کتاب‌ها و تبادل‌نظر بین استادان، ناشران، دانشجویان و اعضای علاقه‌مند با حضور مؤلفان آثار، به‌ویژه در حوزۀ ادبیات دفاع مقدس، می‌پردازد و در پی دستیابی به این اهداف است:
      - اشاعۀ  فرهنگ  غنی دینی- ملی و تلاش برای توسعه پایدار فرهنگی-ادبی
      - ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی هدفمند با معرفی برترین، ارزشمندترین و جدیدترین آثار ادبی، دینی و فرهنگی به علاقمندان
      - نقد، بررسی و گفتگو دربارۀ نقاط قوت و ضعف آثار از دیدگاه صاحبان اندیشه
      - تجلیل از مؤلفان فرهیخته وایجاد روحیۀ نشاط و امیدواری در بین نویسندگان نوقلم
      - تلاش در راستای برقراری تعامل بین نویسندگان با جامعه مخاطب برای غنی‌سازی تولیدات آتی
      - پرورش مهارت گفتگو، مباحثه، تبادل نظر و آرا در گروه برای نوقلمان

*      نمایشگاه‌های کتاب حضوری و مجازی (مناسبتی و موضوعی)*
نمایشگاه‌های کتاب در سازمان کتابخانه‌ها به صورت مناسبتی، موضوعی و هفتگی و در دو قالب فیزیکی و مجازی، توسط کتابداران بخش‌های مختلف کتابخانۀ مرکزی، کتابخانه‌های وابستۀ درون شهری و برون شهری سازمان و روابط عمومی برگزار می‌شود. موضوعات شامل جشن‌ها و مناسبت‌های ملی ازجمله هفتۀ دفاع مقدس، ایام بزرگداشت ادبا، علما و بزرگان، روز معلم، روز ملی خلیج فارس و... ؛ مناسبت‌های  مذهبی ازجمله دهۀ کرامت، دهۀ فجر انقلاب، دهۀ ولایت، عید قربان و فطر، روزهای ولادت‌ها و شهادت‌های معصومان(ع) و...  ؛ مناسب‌های بین الملل و جهانی مانند روز جهانی موزه، زمین پاک، بهداشت و روز جهانی محیط زیست، صنایع دستی و روز قدس  و ...
برگزاری نمایشگاه‌های کتاب در سازمان کتابخانه‌ها، دست‌یابی به اهداف ذیل را دنبال می‌نمایند:
      - ترویج فرهنگ مطالعۀ هدفمند و معرفی منابع برگزیده  به محققان، پژوهشگران و علاقمندان
      - اشاعۀ فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی
      - پرورش ذائقه مخاطب و بالا بردن انگیزه‌ی مطالعه
      - اشاعۀ فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی
      - غنی سازی اوقات فراغت و سرگرمی