نمایش ابزار دریایی در موزۀ رضوی
به مناسبت روز نیروی دریایی، ابزار و آلات دریانوردی در موزۀ آستان قدس رضوی به نمایش درآمد.
به گزارش گنجینۀ رضوی، مسئول گنجینۀ نجوم آستان قدس رضوی با بیان این که یکی از امور حیاتی و مهم برای دریانوردان در گذشته و حال، شناخت موقیت مکانی و یافتن مسیر صحیح است، اعلام کرد: به علت اهمیت نجوم در دریانوردی، ویترین شیشه‌ای وسط سالن موزۀ نجوم و ساعت در طبقۀ دوم موزۀ مرکزی، به نمایش اشیاء و ابزار مرتبط با علوم دریایی اختصاص داده شده است.
عبدالحسین ملک‌جعفریان افزود: در داخل این ویترین با تمهیدات خاصی جهت تداعی معانی فضای دریا، تعداد دو عدد قایق چوبی قدیمی دست‌ساز مستقرگردیده که تعداد 15 عدد از ابراز نجومی مرتبط با علوم دریایی در کنار آن قرار داده شده است که شامل سمت‌یاب دریایی ساخت کشور سوئد، دوربین دریایی با تراز حبابی ساخت آلمان، سمت‌یاب دریایی ساخت آمریکا، دستگاه تعیین‌کنندۀ عرض و طول جغرافیایی ساخت انگلستان که برای مسیریابی در دریا مورد استفاده بوده، سکستانت با فیلتر و منشور و آیینۀ ساخت کشور انگلستان، کادران ساخت کشور بلژیک و قطب‌نما و سمت‌یاب برنجی.
وی به معرفی یکی از مهم‌ترین ابزارهای دریانوردی اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین وسایل جهت‌یابی در روی کرۀ زمین، «قطب‌نما» است که با استفاده از میدان مغناطیسی زمین جهت قطب شمال را نشان می‌دهد و تفاوت آن با سمت‌یاب‌های معمولی در سیستم تعلیق (معلق‌نگه‌دارنده) آن است که همواره صفحۀ سمت‌یاب یا قطب‌نما را با وجود تلاطم دریا به شکل افقی باقی نگه می‌دارد.
ملک‌جعفریان به وسیله‌ای با نام «سِکستانت» اشاره کرد که برای تعیین موقعیت دقیق محل یا تعیین زمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. وی خاطرنشان کرد: این ابزار می‌تواند زاویۀ جدایی بین هردو جسم قابل رؤیتی را اندازه بگیرد.
مسئول گنجینۀ نجوم ادامه داد: دریانوردان در طول روز با استفاده از این وسیله و اندازهگیری ارتفاع خورشید، مسیرشان را اصلاح می‌کردند؛ یا در هنگام شب در طول یک ساعت با اندازهگیری تغیر زاویۀ ماه یا دیگر اجرام آسمانی، طول جغرافیایی دقیق خود را استخراج می‌کردند و عرض جغرافیایی با اندازهگیری ارتفاع ستارۀ قطبی از افق به کمک همین وسیله قابل اندازهگیری بوده است و به این ترتیب مختصات دقیق خود را در نقشه می‌یافتند.
ملک‌جعفریان در پایان به یکی دیگر از ابزار دریانوردی اشاره و تصریح کرد: یکی دیگر از ابزار دریانوردی، «کادران» است که معادل 90 درجه بوده و برای اندازهگیری زاویه‌های عمودی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
گفتنی است که علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید این اشیای ارزشمند، به موزۀ مرکزی آستان قدس رضوی واقع در حرم مطهر رضوی، صحن کوثر مراجعه نمایند.