به بهانه درگذشت واقف بزرگ فرش موزۀ آستان قدس رضوی: «باغ مرجانها» و «دنیای ماهیها» در موزۀ فرش رضوی
به گزارش گنجینۀ رضوی، مسئول موزۀ فرش آستان قدس رضوی با بیان اینکه این موزه، بزرگترین موزۀ تخصصی فرش در خاورمیانه است که بیشتر فرشهای آن، به دست عاشقان حضرت رضا(ع) به این مجموعه اهدا شده است، تصریح کرد: دو قالی «باغ مرجانها» و «دنیای ماهیها» با طرحی تصویری و چشمنواز، به دست استاد «یدالله صفدرزادۀ حقیقی»، از واقفان عمدۀ فرش به موزۀ رضوی، که یکی ازطراحان این دو قالی نیز هست، به این موزه اهدا شده است.
عبدالحسین ملکجعفریان در بیان ویژگیهای این دو اثر هنری افزود: هر دو قالی، در سال 1375 خورشیدی با طرحی از یدالله صفدرزادۀ حقیقی و بهاءالدین دامادزاده در ابعاد 322 در 420 سانتیمتر، با گره نامتقارن، به مدت 4 سال در اصفهان بافته شده است که جنس تار آن، ابریشم؛ جنس پود، پنبه؛ و جنس پرز یکی از پشم و جنس پرز دیگری، از پشم و ابریشم است.
وی به شرح تصویر نقشبسته بر قالی پرداخت و گفت: این قالی، منظرهای از اعماق اقیانوس است که در آن تصاویری از انواع مرجانها، ماهیها و موجودات دریایی بافته شده است و حاشیۀ آن به رنگ مشکی مزیّن به مرجانهای درختچهای با گلهای سفید است. مرکز قالی نیز، نقش یک ستارۀ دریایی در زمینۀ مشکی است که گرداگرد آن ماهیان در چرخش و حرکت هستند و نورهایی که از سطح به اعماق دریا میتابد، منظرۀ زیبایی به قالی بخشیده است.
ملکجعفریان به «دنیای ماهیها» اشاره کرد و گفت: این قالی با ترکیب صدها رنگ متنوع و زنده، از بهترین مواد اولیه بافته شده و در طراحی آن، با همۀ تازگی و بداعتش سعی شده است طرح کلاسیک قالی حفظ شود؛ به این معنا که قالی دارای حاشیههای کوچک و بزرگ و لچک و ترنج است و حیوانات عظیمالجثۀ قعر اقیانوسها، لچکها را تشکیل میدهند.
وی اضافه کرد: نقوش حواشی کوچک قالی، ماهیهای تزئینی و آکواریومی و نقوش حاشیۀ بزرگ، تصاویر ماهیان رودخانهای، آبهای شیرین و گیاهان زینتی است. متن قالی، منظرهای از اعماق دریا تا سطح آب است که با رنگهای آبی تیره و روشن مشخص شده است و ماهیها در اعماق مختلف دیده میشوند. تصویر قطب جنوب با تصاویر دو خرس قطبی، تعدادی پنگوئن و یک دولفین سربرآورده از یخ در مرکز که در حکم ترنج است، از دیگر بخشهای این قالی است.
ملکجعفریان در پایان ضمن اشاره به اینکه هدف اصلی از طراحی این دو قالی، نمایش جلوهای از جمال و قدرت لایزال الهی در آفرینش موجودات و زیباییهاست، به طراح این قالیها اشاره کرد و گفت: از استاد یدالله صفدرزادۀ حقیقی قالیهای نفیسی در معتبرترین موزهها نگهداری میشود و 6 تخته قالی ظریف و زیبا نیز به دست وی به موزۀ فرش رضوی اهدا شده است.
وی با بیان اینکه استاد حاج یدالله صفدرزادۀ حقیقی در بهار 1399 ندای حق را لبیک گفت و چشم از جهان فرو بست، ادامه داد: قالیهای اهدایی استاد با طرحهای اصیل، دربردارندۀ معانی و تفاسیر عرفانی و ادبی است. هارمونی رنگها بهویژه رنگهای شاد در طیفهای تیره و روشن و توازن و تنوع رنگها از ویژگیهای قالیهای آن زندهیاد است كه در نوع خود بیمانند و زیباست.
گفتنی است موزۀ تخصصی فرش رضوی، واقع در صحن کوثر حرم مطهر رضوی، در مجاورت موزۀ مرکزی آستان قدس، پذیرای دوستداران فرهنگ و هنر ایرانی-اسلامی است.