18تیر/ روز ادبیات کودکان و نوجوانان

عمر افسانه و قصه عامیانه به اندازه عمر آدمی بوده است؛ انسان در افسانه آرزوهای سرکوب شده و برآورده نشده خود را می‌جوید. افسانه بازتاب ویژگی‌های زندگی مردم است. کودکان و نوجوانان با بهره‌گیری از قدرت تخیل خود، آنچه در قصه‌ها و افسانه‌ها شنیده‌اند بال و پر می‌دهند و در نهایت، خودشناسی و جهان‌شناسی خود را وسعت می‌بخشند.
18 تیر به مناسبت سالروز درگذشت یکی از نویسندگان حوزه کودک به نام مهدی آذریزدی در سال 88، روز ادبیات کودک و نوجوان در ایران نام گرفته است.
نخستین کسی که در جهان به گونه‌ای حرفه‌ای به آفرینش ادبیات کودکان پرداخت، هانس کریستین آندرسن دانمارکی است.  معروفترین اثر او جوجه اردک زشت نام دارد. دخترک کبریت فروش، پری دریایی و بندانگشتی از دیگر نوشته‌های آندرسن است.
از نخستین نویسندگان داخل کشور در ارتباط با ادبیات کودک می‌توان جبار باغچه‌بان( کسی که کودکستان ویژه کر و لال‌ها را راه اندازی کرد)، نام برد. پس از او نویسندگان معروف دیگر مصطفی رحماندوست،  محمدرضا بایرامی، شهرام شفیعی، امیرحسین فردی، ناصر کشاورز، مهدی آذر یزدی، هوشنگ مرادی کرمانی، صمد بهرنگی، افسانه شعبان نژاد، شکوه قاسم نیا و .. هستند.
جبار باغچه‌بان از نخستین ایرانیانی است که به سبک جدید برای کودکان آثاری آفرید. اما جریان نویسندگی برای کودکان و نوجوانان در ایران از سال‌های 1340به بعد با پایه‌گذاری شورای کتاب کودک و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به جریانی رسمیت یافته تبدیل شد. در این دوره نشریه‌ها و رادیو و تلویزیون در ترویج ادبیات کودکان و شناخت نویسندگان ادبیات کودکان تأثیر عمده‌ای داشتند. همچنین آثار انقلابی که نویسندگان آرمان خواه می‌نوشتند در گسترش ادبیات کودکان و شناخت نویسندگان این موضوع تأثیر داشت. در این میان صمد بهرنگی که آموزگار روستاهای دوردست آذربایجان شده بود، با نوشتن داستان‌هایی که درونمایه طبقاتی و برجسته کردن نقش و عواطف کودکان فرودست روستایی و حاشیه شهری داشت، موجی از نویسندگان جوان را به دنبال خود پدید آورد که می‌خواستند مانند او بنویسند.
در کنار این جریان کم‌کم از ابتدای دهه 50 نیروهای مذهبی نیز به نوشتن برای کودکان علاقه نشان دادند و جریانی ویژه در ادبیات کودکان پدید آوردند. از شناخته شده‌ترین نویسندگان مذهبی این دوره می‌توان از محمود حکیمی نام برد. با این همه در همین دوره نویسندگان دیگری بودند که نه به جریان انقلابی چپ و نه مذهبی وابسته بودند و بیش‌تر می‌خواستند برای کودکان داستان‌هایی دلپذیر بنویسند. عباس یمینی شریف و ایرج جهانشاهی از این گروه‌ هستند. از این دوره کودکان ایرانی با آثاری آشنا شدند که نویسندگان آن نیز ایرانی بودند. برخی از برجسته‌ترین این نویسندگان پیشه اصلی‌شان آموزگاری یا کار در آموزش و پرورش بود. در این دوره نویسندگانی مانند علی اشرف درویشیان و منصور یاقوتی، نسیم خاکسار برای نوشتن آثاری انقلابی برای کودکان دستگیر و گاه برای سال‌ها زندانی شدند. نویسندگی کودک و نوجوان در ایران از دهه 1340 با آثاری که صمد بهرنگی، عباس یمینی شریف، مهدی آذر یزدی، قدسی قاضی نور و دیگران پدید آوردند نهاد نویسندگی کودک و نوجوان را در جامعه ایران جا انداختند.
مهدی آذریزدی برای قابل فهم بودن بعضی از کتاب‌ها شروع به ساده‌نویسی آنها نمود. این نویسنده کتابی را ساده نویسی کرد که همان «قصه های خوب برای کودکان» نام دارد. رحماندوست، کتاب « قصه های خوب برای کودکان» را کاری نوستالژیک می‌داند و معتقد است یکی از دلایل مطالعه این کتاب، نوستالژیک بودن آن است. او درعین حال این ساده نویسی آقای آذریزدی را جزو نخستین کارها در ساده نویسی و ابتکار می‌نامد و تاکید می‌کند که حق این نویسنده هم همین بود و این کار او تاثیر خود را گذاشت؛ حالا دیگر نویسندگان باید به گونه‌ای دیگر خلاقیت به خرج دهند و آثار خوبی از خود برجای بگذارند.

منبع: سایت تبیان