27تیر/ اعلام پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت از سوی ایران( 1367- ش)
در عین حال، درگیریها در خلیج فارس دو ماه دیگر ادامه یافت و از آن به بعد صحنه نبرد به جبهه زمینی( در منطقه شمال) انتقال یافت و در ظرف چهار ماه، چهار عملیات قابل توجه در جبهه ماووت و حلبچه به وقوع پیوست. در زمستان 1366 سومین جنگ شهرها علیه ایران آغاز شد و برای اولین بار موشکهای عراقی که برد آنها به کمک تکنسینهای خارجی افزایش یافته بود، به تهران اصابت کرد. دور جدید جنگ شهرها که با بمباران شیمیایی حلبچه همراه بود، احتمال ایجاد فاجعهای بزرگ علیه ایران اسلامی را گوشزد میکرد. در آغاز سال 1367، در حالی که یگانهای اصلی جمهوری اسلامی ایران در جبهههای شمالی به سر میبردند، ارتش عراق با مقدماتی که تهیه کرده بود از فرصت استفاده کرد و حملات گستردهای را در جبهه جنوب آغاز کرد. این حملات که با حمایت آمریکا از عراق در فروردین 1367 شروع شد و در تیر ماه همین سال شلیک موشک ناو آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران را در پی داشت وضعیت جدیدی را پیش آورد که به دنبال آن جمهوری اسلامی قطعنامه 598 را با توجه به عدم تامین پیش شرطهای خود، پذیرفت.
مفاد قطعنامه 598:
مفاد این قطعنامه که در تاریخ 29 تیرماه سال 1366 توسط شورای امنیت به تصویب رسید به شرح ذیل است.
ماده یکم: به عنوان اولین اقدام جهت حل و فصل( درگیری) از طریق مذاکره، ایران و عراق یک آتشبس فوری را رعایت کنند و به تمامی عملیاتی نظامی در زمین، دریا و هوا خاتمه دهند و تمام نیروهای خود را
بدون تاخیر به مرزهای شناخته شده بینالمللی بازگردانند.
ماده دوم: از دبیر کل درخواست میکند که یک تیم ناظر سازمان ملل را برای بررسی، تایید و نظارت بر آتشبس و عقبنشینی نیروها اعزام دارد. همچنین از دبیر کل درخواست میکند تا با مشورت طرفین درگیر، تدابیر لازم را اتخاذ کند و گزارش آن را به شورای امنیت ارائه دهد.
ماده سوم: مصرانه درخواست میکند اسرای جنگی آزاد شده و پس از قطع مخاصمات کنونی، منطبق با کنوانسیون سوم ژنو 12 اوت 1949 بدون تاخیر به کشور خویش بازگردانده شوند.
ماده چهارم: از ایران و عراق میخواهد با دبیر کل در اجرای این قطعنامه و تلاشهای میانجیگرانه برای رسیدن به یک راه حل جامع، عادلانه، شرافتمندانه و مورد قبول دو طرف در مورد تمام موضوعات عمده منطبق با اصول مندرج در منشور ملل متحد، همکاری نمایند.
ماده پنجم: از دیگر کشورها میخواهد که بیشترین خویشتنداری را مبذول دارند و از هر گونه اقدامی که ممکن است به تشدید و گسترش هر چه بیشتر درگیری منجر شود، خودداری و بدین ترتیب اجرای قطعنامه مذکور را تسهیل کنند.
ماده ششم: از دبیر کل میخواهد که با مشورت ایران و عراق، موضوع یک هیات بیطرف را برای تحقیق مسئولیت درگیری بررسی نماید و در اسرع وقت به شورای امنیت گزارش دهد.
ماده هفتم: با درک میزان خسارت وارده در خلال درگیری و با درک نیاز به کوششهای بازسازی با کمکهای مناسب بینالمللی پس از خاتمه درگیری، از دبیر کل درخواست میکند که هیات کارشناسی را برای مطالعه موضوع بازسازی و گزارش به شورای امنیت تعیین نماید.
ماده هشتم: از دبیر کل میخواهد که با مشورت ایران و عراق و دیگر کشورهای منطقه افزایش امنیت و ثبات در منطقه را مورد بررسی قرار دهد.
ماده نهم: از دبیر کل میخواهد که شورای امنیت را در مورد اجرای این قطعنامه مطلع سازد.
ماده دهم: سازمان ملل مصمم است در صورت لزوم برای در نظر گرفتن اقدامات بیشتر برای پایبندی به این قطعنامه، بار دیگر تشکیل جلسه دهد.
منبع: دوران افتخار: (حماسه ۸ سال دفاع مقدس)/ مؤلف: مصطفي وفائي؛ ويراستار: الهام وفائي.- قم: وفائي، ۱۳۸۹.