۱۳۹۹-۰۵-۳۱

نمایش قدیمی‌ترین ابزارآلات رزم در موزۀ رضوی

گنجینۀ سِلاح موزۀ آستان قدس رضوی، مجموعه‌ای از خاص‌ترین ابزارآلات دفاعی و رزمی را به نمایش گذاشته که پیراهن طلسمات و شمشیر فتحعلی‌شاه قاجار از جمله این ابزار است.

به گزارش گنجينۀ رضوی، مجموعه‌ای از ابزار و ادوات جنگی مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی در گنجینۀ سلاح موزۀ مرکزی آستان قدس رضوی به نمایش درآمده است که یکی از آثار جالب توجه این گنجینه، پیراهن طلسمات یا پیراهن رزم از آثار ارزشمند هنری دورۀ اسلامی و از نمادهای اعتقادی مردم، به قدمت دورۀ زندیه است.
براساس اسناد تاریخی، مهم‌ترین کاربرد این پیراهن‌ها، حفاظت در برابر بیماری‌ها و بلایای طبیعی، کسب شأن و مقام اجتماعی، محافظت در صحنۀ رزم، نوعی قدرت در مقابل دیدگان دشمن و آمرزش در جهان آخرت بوده است و تزیینات لباس شامل طرح‌های طوماری گیاهی، هندسی و جانوری است که داخل آن آیات، ادعیه و احادیث به خطوط ثلث نوشته شده است. بر جلو آستین لباس، نقش شیر و خورشید و جداول طلسماتی شامل آیات و ادعیه‌ای برای پیروزی بر دشمنان و حفاظت در مقابل خطرات و پشت آستین‌ها نقش شیر با زمینۀ دعاهای حرز ائمۀ اطهار علیهم‌السلام و درخواست استعانت از خداوند برای غلبه بر دشمنان به چشم می‌خورد.
از دیگر ویژگی‌های این پیراهن رزم، به‌کاررفتن نقوش نمادین مانند ترنج به شکل سرو در دو پهلوی جلو و پشت لباس به‌عنوان نمادی از آرزوی سلامتی و جاودانه‌بودن زندگی و حفظ بدن از نیستی و نقش گل‌های شش‌پر به‌عنوان نماد خورشید و زندگی جهت تأکید بر امر جاودانگی است. همچنین جداول اعداد و طلسمات با انگیزۀ تقویت قوای روحی و اجابت خواسته‌ها، سعادت و نیک‌بختی، درامان‌ماندن از مکر و حیلۀ دشمنان، سبک‌کردن سنگینی آهن (زره)، ترساندن دشمن، پنهان‌شدن از دید و ضربۀ تیغ دشمنان، درخواست ادای دین و سعادت و سلامتی روی لباس نقش ‌شده است.
از دیگر ابزار رزم به‌نمایش‌درآمده در گنجینۀ سلاح می‌توان به انواع سپر اشاره کرد که از مهم‌ترین آن، سپر از پوست کرگدن به رنگ مشکی، دارای چهار رقبه و یک هلال میناکاری‌شده دارای کتیبۀ زرکوب «یاعلی‌بن موسی‌(ع)» به قدمت دورۀ صفویه و سپرهایی چهار قبه و شش قبه از پوست کرگدن به رنگ قهوه‌ای اشاره کرد.
شمشیرهایی مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی نیز در این گنجینه به نمایش درآمده است که از مهم‌ترین آن‌ها، شمشیر منتسب به فتحعلی‌شاه قاجار از جنس فولاد، شاخ گوزن و طلا ساخته‌شده در 1208 قمری به طول 93 سانتی‌متر و وزن 744 گرم؛ شمشیر مربوط به دورۀ شاه‌عباس اول صفوی ساخت 1008 قمری از جنس شاخ گاووحشی به طول 968 سانتی‌متر به وزن 1131 گرم و شمشیر با غلاف مربوط به دورۀ قاجار از جنس فولاد، شاخ گوزن، طلا، چوب و چرم است.
از دیگر اشیای این گنجینه می‌توان به انواع تفنگ‌ها شامل تفنگ‌های سرپر چخماقی مخصوص تفنگ‌داران دریایی، تفنگ سرپر چکشی، تپانچۀ سرپر، تفنگ شکاری، انواع باروت‌دان، زره، نیزه، تبرهای فولادی، قمه با غلاف، کمان، گردن‌بند اسب با روکش طلا، ساعدبند فولادی منقوش، گرز فولادی با سرگرز نقره‌کوب اشاره کرد.
قداره با غلاف از جنس فولاد زراندود، شاخ گاو وحشی، چوب و چرم وکارد با غلاف از جنس شاخ گاو وحشی، تبرزین هالبرد (سلاح چندمنظورۀ پیاده‌نظام در اروپا) به قدمت قرن 14 و 15 میلادی به طول 107 سانتی‌متر و وزن 1337 گرم، تبرزین فولادی به قدمت دورۀ افشار قلم‌زنی و حکاکی‌شده، کوکری و چاکما (جنگ‌افزار بومیان شمال هند) مربوط به تپال از جنس فولاد و چوب و چرم، از دیگر اشیای ارزشمند این مجموعه است که در گنجینۀ سلاح موزۀ مرکزی آستان قدس رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهر رضوی به نمایش درآمده است.
گفتنی 31 مردادماه در تقویم ملی، روز صنعت دفاعی نام‌گذاری شده است.
 

افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید