کتب خطی پزشکی از زکریای رازی در گنجینۀ رضوی
به گزارش گنجينۀ رضوی، رئیس کتابخانه و موزۀ وزیری یزد، وابسته به آستان قدس رضوی، از وجود کتب خطی نفیسی از آثار زکریای رازی با موضوع دارو و درمان در این مرکز خبر داد که قدمت برخی آثاربه قرن نهم قمری میرسد.
محمدرضا ملکثابت ابتدا به نسخهای به قدمت سال 806 قمری اشاره کرد و گفت: «برءالساعه» به زبان عربی رسالۀ مختصر و معروف طبی است که در 23 باب نگاشته شده و ظاهراً آخرین نگارش رازی بوده است که به سفارش وزیر محمدبن ابوالقاسمبن عبدالله تألیف شده و پس از تألیف به او اهدا شده است.
وی افزود: این نسخه که مير سيداحمدتنكابني آن را به فارسي ترجمه کرده و هفت باب ديگر هم بر آن افزوده است، به قلم «اسماعیل» مشهور به «ابن الحکیم البغدادی» به خط نسخ بر کاغذ اصفهانی با عناوین و نشانهای شنگرف در قطع وزیری کتابت شده و به دست حجّتالاسلام سیدعلیمحمّد وزیری وقف کتابخانه شده است.
ملکثابت با بیان اینکه نسخههای متعددی از این اثر موجود است، اضافه کرد: نسخهای به کتابت 1142 قمری در کتابخانه موجود است که در 24 باب به قلم «غلامحسینبن خیرالدین» به خط نسخ بر کاغذ اصفهانی با عناوین و نشانهای شنگرف کتابت شده و به دست سید حسین فقیهی وقف کتابخانه شده است و نسخۀ دیگری نیز در 26 باب در کتابخانه نگهداری میشود.
وی در پایان از نسخۀ دیگری با عنوان «الكُناش الفاخر» یا «كتاب الفاخر» به زبان عربی یاد کرد و گفت: این نسخه در دو جزء که اولی به بیماریهای سر تا کبد و دومی به موضوع کبد تا پاها و تبها پرداخته است، به خط نستعلیق تحریری بر کاغذ فرنگی رنگی با جلد مقوایی با روکش کاغذ طرحدار با عطف چرم در قطع جیبی در 204 برگ 19 سطری کتابت شده است و اهدایی شیخ محمدجواد علمیه است.
گفتنی است که به پاس خدمات و کشفیات این حکیم و شیمیدان بزرگ ایرانی در عرصۀ داروسازی، پنجم شهریورماه، روز بزرگداشت وی و روز داروسازی نام گرفته است.