8شهریور/ انفجار دفتر نخست وزیری و شهادت مظلومانه رجائی و باهنر( 1360 ه.ش)
شهید محمد علی رجایی: رجایی در سال 1312 در قزوین و در خانوادهای مذهبی متولد شد. پدرش پیشهور بود و آنگاه که رجایی چهار ساله بود از دنیا رفت. مرحوم رجایی در چهارده سالگی از قزوین به تهران آمد و مدتی بعد، شاگردی آهنفروشی را تجربه کرد. وی سپس به دستفروشی پرداخت. مدتی بعد به نیروی هوایی ارتش وارد شد. در همان ایام با فدائیان اسلام ارتباط برقرار کرد. در سال 34 از خدمت در ارتش استعفا داد و در شهرستان بیجار به معلمی مشغول شد. تا اینکه در سال 42، به دلیل فعالیتهای مذهبی- سیاسی دستگیر و روانه زندان گردید. وی مدتی به اتفاق دکتر باهنر و دوستی دیگر، اداره موتلفه اسلامی را بر عهده گرفت و همچنان به مبارزه علیه دستگاه استبدادی پهلوی پرداخت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، او ابتدا در کسوت وزیر آموزش و پرورش سپس نخستوزیر و در نهایت رئیسجمهور به جامعه اسلامی خدمت نمود.
شهید محمد جواد باهنر: باهنر در سال 1312 در شهر کرمان زاده شد. پدرش مغازه کوچکی داشت که از آن طریق امرار معاش میکرد. شهید باهنر در پنج سالگی به مکتبخانهای سپرده شد و سپس به درس طلبگی راه یافت و شش سال در محضر علامه طباطبائی شاگردی نمود. در سال 1337 دوره لیسانس رشته الهیات را به پایان رساند و در ادامه تحصیلات دانشگاهی موفق به اخذ درجه دکترای الهیات شد. سال 37 در اعتراض به موضوع به رسمیت شناخته شدن اسرائیل توسط دولت ایران، دستگیر گردید. سالها در آموزش و پرورش به تالیف کتابهای دینی پرداخت تا اینکه در سال 56 و بعد 57 نیز توسط رژیم پهلوی دستگیر و زندانی شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی وی ابتدا به عنوان وزیر آموزش و پرورش و سپس در جایگاه نخستوزیر به خدمت مشغول شد.
آیت الله ربانی املشی دادستان وقت انقلاب، طی گفتگویی، ضمن معرفی عامل فاجعه هشتم شهریور، به تشریح چگونگی وقوع حادثه پرداخته و گفت:
(( .... عامل انفجار نخستوزیری شخصی به نام مسعود کشمیری( عضو گروهک منافقین) بوده است که دبیر شورای امنیت نیز بوده است و علی الظاهر بمبی در کیف خود جاسازی کرده است... از آنجایی که منشی جلسه هم بوده( توانسته) در کنار مرحوم شهید رجایی و شهید باهنر بنشیند و این کار را کرده و کیف خود را هم در کنار آنها قرار داده ... ( او) در بین یکی از مواقعی که رفت و آمد میکرده است، به بیرون رفته و دیگر برنگشته و در همان موقع این انفجار بوجود آمد ...))
گفته میشود شدت انفجار به گونهای بوده است که تا ساعاتی پس از وقوع حادثه، امکان شناسایی شهدا وجود نداشته است تا اینکه براساس نشانههای روی دندان، هویت شهدا کشف و اعلام شده است.
منبع: راهنماي بزرگداشت ايامالله: دستورالعمل برپايي مراسم و بزرگداشت مناسبتها با تکيه بر شيوههاي نوين/ تهيه و تدوين معاونت پژوهش و برنامهريزي شوراي هماهنگي تبليغات اسلامي.- تهران: هماهنگ، ۱۳۸۳.