تاریخ نشریات دانشجویی ایران در تنها آرشیو نشریات دانشجویی کشور

به گزارش گنجینۀ رضوی، رئیس ادارۀ مطبوعات آستان قدس رضوی بیان کرد: آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی با 40 سال فعالیت مستقل، افزون بر 9هزار و 300 عنوان نشریۀ دانشجویی در بیش از 41هزار نسخه را گردآوری کرده و از این جهت بزرگترین و تنها آرشیو نشریات دانشجویی در کشور به شمار می‌رود.
وی با اعلام اینکه نشریات دانشجویی موجود در آرشیو آستان قدس رضوی از ابعاد پنج سانتیمتر تا پنج متر (طومار) متغیر هستند، تصریح کرد: اکثراین نشریات به زبان فارسی است ولی نشریاتی نیز به زبان‌های عربی، انگلیسی، کردی، ترکی، روسی، اسپانیایی و... وجود دارد.

ابراهیم حافظی افزود: در این آرشيو، نشريات دانشجويي منتشر شده توسط 74 دانشگاه ايران و 4 دانشگاه از کشورهای آمريكا، آلمان، انگليس و هند وجود دارد و شهرهاي تهران، مشهد، بيرجند، تبريز، کرمان، يزد، خرم‌آباد، اصفهان، اهواز و شيراز بيشترين تعداد نشريات را به خود اختصاص داده‌اند.
وی با بیان اینکه نشریات دانشجویی در ایران قدمتی بالغ بر 85 سال دارد، اظهار داشت: قدیمی‌ترین نشریۀ دانشجوییِ آرشیو کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی سالنامه‌ای با نام «مؤسسات علمي و فلاحتي كرج» است که در سال 1315 شمسی توسط دانشجویان پایۀ دوم دانشکدۀ فلاحت کرج به صورت سالانه، در تهران با موضوع کشاورزی و باغبانی منتشر شده که هدف آن ارائه گزارش سالانه و شناساندن اين مؤسسات به مجامع و محافل علمي کشورهای خارجی و همچنین راهنمايي علاقه‌مندان به کشاورزی و ترقي كشور بوده است.
حافظی ادامه داد: «آئین دانشجویان»، دومین نشریه از نظر قدمت در آرشیو آستان قدس رضوی است که در سال 1323 شمسی در دانشگاه تهران در موضوعات مختلف سیاسی، علمی و اخبار دانشگاه تهران منتشر شده است و نشريه دانشجويي «انسان» مربوط به سال 1329 وابسته به دانشگاه تهران در ردۀ سوم قديمي‌ترين نسخه‌هاي نشریات دانشجویی موجود در ايران قرار دارد.

وی خاطرنشان کرد: در آرشیو آستان قدس رضوی تعداد 39 عنوان از این دسته نشریات مربوط به سال های 1315 تا 1357 شمسی موجود است. 
رئیس ادارۀ مطبوعات آستان قدس رضوی به برخی از مهمترین نشریات موجود در این آرشیو اشاره کرد و گفت: «گنج شايگان» (1332) وابسته به انجمن اسلامی دانشکده فنی دانشگاه تهران؛ «گلبانگ» (1340) نشريه‌ای براي دانشجويان ايراني مقيم خارج از كشور؛ «پيمان»(1343) چاپ لیدز(انگليس) به زبان فارسی- انگليسي؛ «نامه دانشجو» (1345) نشريه دانشجويان دانشگاه تهران؛ «پيام دانشجو» (1351) چاپ شده توسط كميته فرهنگي انجمن دانشجويان ايراني دانشگاه تگزاس (آمریکا)؛ «ماهنامه کوثر» (1355) به زبان اردو و نشریۀ دانشجويان ايراني مقیم هند؛ «نگاه تازه» (1374) نشريه برتر دانشجویی در اولين جشنواره نشريات دانشجويي سراسر كشور؛ «تاریخ پژوهی» (1378) انجمن علمی گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد؛ «فراسو» (1379) قديمي‌ترين نشريه دانشجويي دانشگاه علوم اسلامي رضوي وابسته به آستان قدس رضوی و «نداي دانشجو» (1379) اولين نشريه دانشجويي دارای مجوز دانشگاه آزاد اسلامي مشهد شماری از این نشریات هستند.

حافظی اعلام کرد: اطلاعات کتاب‌شناختی تمام نشریات دانشجویی موجود در آرشیو مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از طریق وب‌سایت کتابخانه به آدرس https://library.razavi.ir در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد. وی همچنین از دانشگاه‌ها، دانشجویان، تشکل‌های دانشجویی و مجموعه‌داران درخواست کرد تا به منظور حفظ این میراث مکتوب، نشریات خود را در اختیار مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی قرار دهند.