17 دی/ روز بزرگداشت خواجوی کرمانی

خواجوی کرمانی که به نخلبند نیز شهرت دارد در اواخر قرن هفتم هجری در کرمان زاده شد. او در دوران جوانی خود جدا از کسب دانش‌های معمول روزگار، مسافرت‌ها و بازدیدهایی از مناطق اصفهان، آذربایجان، شام، ری، عراق و مصر نیز داشته است و پس از بازگشت از این سفرهای طولانی در شیراز اقامت گزید. او لقب‌های مانند خلاق المعانی و ملک الفضلا نیز داشته است.
شعر خواجو شعری عرفانی است. مضامین عرفانی در غزلیات وی به طور صریح بیان می‌شود، اما در این اشعار که بر شاعران بعدی خود مانند حافظ تاثیرگذار هم بوده مبارزه با زهد و ریا و بی‌اعتباری دنیا از موارد قابل ذکر است. او در شعر به سبک سنایی غزلسرایی می‌کرده و در مثنوی نیز سعی داشته به تقلید از فردوسی حماسه سرایی داشته باشد. خواجو را وابسته به سلسله مرشدیه می‌دانند. او در ریاضیات، طب و هیئت صاحب نظر بود. طنز، هزل و انتقادات اجتماعی از شرایط در اشعار خواجو متداول است. او در قصیده، مثنوی و غزل بسیار توانا بوده به طوری که گرایش حافظ به شیوه سخن‌پردازی خواجو و شباهت شیوه سخنش با او مشهور است.
از خواجوی کرمانی آثار زیادی بر جای مانده است که مضامین و محتوای آنها متفاوت می‌باشد. بیشتر این آثار منظوم هستند.
•    دیوان؛ شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترجیعات و رباعیات که بر روی هم به دو بخش صنایع‌الکمال و بدایع‌الجمال تقسیم می‌شود.
•    شش مثنوی؛ در وزن‌های گوناگون با این نام‌ها: سام‌نامه، همای و همایون، گل و نوروز، روضه‌الانوار، کمال‌نامه و گوهرنامه. پنج مثنوی اخیر بر روی هم خمسه خواجو را تشکیل می‌دهد.
آثار منثور خواجوی کرمانی نیز شامل رسالاتی مانند رساله البادیه و رساله مناظره شمس و صحاب می‌باشد که به زبان فارسی نوشته شده‌اند. این شاعر بزرگ بعد از وفات در تنگه الله اکبر شهر شیراز نزدیک رکناباد به خاک سپرده شد.
منبع: مشاهير ايران زمين/ به‌کوشش امير بهنام.- تهران: پاسارگاد، ‎۱۳۹۵.