گنجینه‌ای از نفایس خطی در دل کویر
به گزارش گنجینه رضوی، منوچهر آرسته؛ مسئول امور کتب خطی و چاپی سنگی کتابخانه وزیری یزد از «صحيفه الرضا(ع)» به‌عنوان قديمي‌ترين نسخۀ خطي با موضوع رضوی یاد کرد و گفت: این نسخه خطی که در سال 966 هجری قمری توسط عبدالله‌بن عبدالكريم کتابت شده مجموعه رواياتي است که امام رضا(ع) و اجداد پاکشان از حضرت رسول خدا(ص) روايت كرده‌اند.
«رسالۀ ذهبيه» منسوب به امام رضا(ع) و ترجمه آن که جز مواریث اسلامی در زمینه دانش پزشکی است و نسخۀ ممتازي از «فوائدالرضويه» اهدایی حجت‌الاسلام سيد علي‌محمد وزيري به کتابخانه از ديگر آثار ارزشمند خطي این كتابخانه است که آرسته به آن اشاره کرد.
از ديگر كتب‌خطي ارزشمند موجود با موضوع امام رضا(ع) مي‌توان به «عيون اخبار‌الرضا(ع)» اشاره كرد که از معتبرترين منابع روايي شيعه است و نسخه‌های نفیسی از آن در کتابخانه نگهداری می‌شود.
آرسته، از میان مهم‌ترين آثار چاپ سنگي با محوریت امام رضا(ع) در این کتابخانه به کتاب «تحفة الرضويه» اثر «نوروز علي‌بن محمدباقر بسطامي» اشاره کرد كه در سال 1288 هجری قمری در تهران در چاپخانۀ آقا ميرزا علي‌اكبر به خط نسخ چاپ شده است.
وی «ك‍اش‍ف ال‍ن‍ق‍اب ف‍ي ت‍ف‍س‍ي‍ر عيون الرضا(ع)»، «فقه الرضا(ع)» منسوب به علي‌بن موسي الرضا(ع)، «ف‍ردوس ال‍ت‍واري‍خ»، جلد دوازدهم «بحارالانوار» از م‍ح‍م‍د باقر‌ب‍ن م‍ح‍م‍د‌ت‍ق‍ي مجلسي و کتاب «احتجاج»، را از جمله آثار چاپ سنگی موجود در کتابخانۀ وزیری یزد برشمرد.
وجود بیش از 150 جلد قرآن نفیس خطی
وی به وجود 153 جلد قرآن خطی در کتابخانه وزیری یزد اشاره کرد و قدیمی‌ترین آن را قرآنی کتابت شده توسط جلال جعفری دانست که در سال 712 هجری قمری توسط یک فرد یهودی خریداری شده و در زمان خروج از کشور به همت مرحوم وزیری و توسط یکی از تجار یزدی خریداری و به کتابخانه اهدا شد.
«رساله قشیریه یزد» قدیمی‌ترین نسخه تاریخ دار
آرسته از «رساله قشیریه یزد» که در سال 544 هجری قمری کتابت شده، به‌عنوان قدیمی‌ترین نسخة تاریخ دار کتابخانه وزیری یزد یاد کرد و افزود: طومار قرآن کریم به خط بسیار ریز (ظاهرا غبار) با خوشنویسی اسماعیل بن علی نقی موسوی یزدی (تحریر 1199)، صفحاتی از خطوط علمای بزرگ، تعدادی منشور، فرمان پادشاهان، اسناد و قباله‌های دولتی، نکاح‌نامه‌ها، نقوش قدیمی، مرقّعات استادان خط از دیگر نفایس این مجموعه است.
آرسته تصریح کرد: بخش اعظمی از کتابهای خطی و چاپ سنگی کتابخانه توسط واقفانی چون آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، آیت‌الله سید محمدعلی علاقبند، آیت‌الله محمود فرساد، شیخ مصطفی علمیه، شیخ محمدجواد علمیه، شیخ احمد شریعت عقدایی، به کتابخانه وقف و اهدا شده است.
گفتنی است کتابخانه وزیری یزد در سال ۱۳۳۴ در مجاورت مسجد جامع کبیر یزد با یکهزار و 600 جلد کتاب خطی و چاپی راه‌اندازی و با افزایش این آثار، در سال ۱۳۴۴ ساختمانی با زیربنای ۶۰۰ متر مربع احداث و کتابخانه به آنجا منتقل شد.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، کتابخانه وزیری یزد توسعه چشمگیری یافت و در مرداد 1388 فضای آن به بیش از ده برابر افزایش پیداکرد و به 6 هزار و سیصد متر مربع رسید.
در این مجموعه فرهنگی وابسته به سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی 5 هزار و 473 نسخه کتاب خطی و 6 هزار و 200 نسخه کتاب چاپ سنگی با موضوعات مختلف فقه، کلام، ادبیات، تاریخ، جغرافیا، پزشکی، صرف، نحو، اخلاق، عرفان، ریاضیات، حدیث، تفسیر، اصول، نجوم و غیره نگهداری می شود.
همچنین وجود بیش از 80 هزار سند تاریخی ارزشمند، 258 هزار نسخه کتاب چاپی و بیش از ۶ هزار نسخه نشریات ادواری از دوره قاجار تاکنون ، این مجموعه را به محیطی ارزشمند برای مطالعات و تحقیقات پژوهشگران مبدل کرده است.