۱۳۹۳-۰۷-۱۲

دستنوشته ها

نمونه ای چند از خطوط منسوب به علما و مراجع اسلامی در مخزن کتب خطی اداره مخطوطات :

 

1. خط شیخ بهایی

عنوان نسخه: الاربعون حديثاً، شماره نسخه: 18197، کاتب اجازه: شیخ بهایی، خط: تعلیق، تاریخ کتابت: 1003ق، موضوع: اجازه شيخ بهائي به سيدمحمدباقر حسيني در تأیید دانش او، كاغذ: نخودي آهارمهره،  18س، 152گ 5/18×12، عناوين و شرح احاديث به شنگرف، تصحيح و مقابله شده، برخي از اوراق معلّق به حواشي شيخ بهایی.

 

2. خط فرزند علامه حلّی

عنوان نسخه: مبادی الوصول، شماره نسخه: 2947، کاتب اجازه: فخرالمحققین فرزند علامه حلی، تاریخ کتابت اجازه: 705ق، موضوع: اجازه فخر المحققین به شمس‌الدین محمد بن ابیطالب بن محمد بن حسن، کاغذ: نخودی آهارمهره، تعداد اوراق: 30 برگ، اندازه: 5/16×12س. م، خط متن: نسخ 15سطری، عناوین به سرنج، نسخه توسط  فخر المحققین در 27رجب 705 با مسوّده اصلی مقابله شده.

 

3. خط صاحب جواهر

عنوان: الاجازه، شماره نسخه: ضمیمه شماره 7906، خط: نستعلیق، کاتب اجازه: محمد حسن نجفی (صاحب جواهر)، زبان: عربي، موضوع: اجازه شيخ محمد حسن بن شيخ محمد باقر نجفي معروف به صاحب جواهر به سيد محمد بن سيد ربيع مبنی بر وکالت در امور حسبيه يعني اخذ و تصرف در وجوه شرعي از جمله قبض مجهول المالك، خمس، زكات ولايت بر ايتام و غير ذلك، تعداد سطور متن: 17 س.

 

4. خط شیخ حرّ عاملی

عنوان: وسائل ­الشیعة (ج 5)، مؤلّف: شیخ حرّ عاملی (1033-1104ق.)، شماره نسخه: 8987، کاتب متن و حاشیه: شیخ حرّ عاملی، تاریخ کتابت: ربیع­الاول 1072، کاغذ: نخودی، 23س، 255گ، 2/18×7/25، عناوین به شنگرف، جلد: تیماج عنابی.

 

5. خط علامه حلّی

عنوان: ارشاد الأذهان، مؤلّف: علاّمه حلّی (648-726هـ.ق.)، شماره: 2222، زبان: عربی، کاتب اجازه: علامه حلّی در ظهر برگ اول نسخه، تاریخ کتابت: رجب 701، موضوع: اجازه علامه حلّی به  زین الدین علی بن اسماعیل بن ابراهیم بن فتوح (کاتب نسخه)، کاغذ: حنایی، 19س، 174گ 21×12، عناوین به شنگرف، جلد: تیماج مشکی.

 

6. خط علامه حلّی

عنوان: نهج المسترشدين فى اصول الدين، مؤلف: علامه حلى (648-726ق)، شماره نسخه: 955، کاتب اجازه: علامه حلّی در ظهر برگ اول، تاریخ اجازه: اول رجب 705، اجازه‌گیرنده: شمس‌الدین محمد بن ابی‌طالب بن حاج‌محمد (کاتب نسخه)،  15 سطرى، 42 برگ، 17×12.

 

7. خط محقق کرکی

عنوان: ارشاد الأذهان، مؤلف: علامه حلّی (648-726ق)، شماره: 16917، کاتب اجازه: علی بن عبدالعالی معروف به محقق کرکی (-940ق) در ظهر برگ آخر، اجازه گیرنده: شیخ عبدالعلی بن شیخ نورالدین استرآبادی،  تاریخ اجازه: 929ق،کاغذ: حنایی، 23س، 131گ 7/25×6/17، اوراق معلق به حواشی اغلب با رمز«ع ل».

 

8. خط شیخ عباس قمی

عنوان: فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الایام، مؤلف: شیخ عباس قمی (1254- 1319ش)،  شماره: 55402، خط: نستعلیق 18 سطری، کاتب: شیخ عباس قمی، تاریخ کتابت: پنج شنبه 8 صفر 1331، کاغذ: فستقی آهارمهره، 181 برگ،  5/19× 13، عناوین به شگرف، جلد: تیماج مشکی.     

 

9. خط ابن ابی جمهور

عنوان: قواعدالاحکام (ج 1-2)، مؤلف: علامه حلی (648-726ق)، شماره: 2516، کاتب اجازه: ابن ابی جمهور احسائی در ظهر برگ آخر،  اجازه گیرنده: شیخ علی بن قاسم معروف به ابن عذاقه، تاریخ کتابت: رجب 906 محل کتابت: حلّه،  کاغذ: حنایی آهار مهره، 25س، 265گ 25×18، عناوین به شنگرف، جلد: میشن قهوه­ای ضربی.

10. خط مجلسی اول

عنوان: الاستبصار، شیخ طوسی (385-460ق)، شماره: 7429، کاتب اجازه: مجلسی اول در پایان کتاب طهارت و صلات، تاریخ کتابت: 1060 و 1062ق، اجازه گیرنده: علامه مجلسی، کاغذ: حنائی آهار مهره، 23س، 323گ 6/19×25، عناوین به شنگرف، جلد: تیماج عنابی روشن.

 

11. خط شیخ حر عاملی

عنوان: کفایة الاثر، مؤلف: ابوالقاسم علی بن محمد بن علی خزاز (متوفای قرن4ق)، شماره نسخه: 9939

خط: نسخ مختلف السطر، کاتب: شیخ حر عاملی (25 برگ آخر و تمام ضمیمه)، تاریخ کتابت: 1055 و 1059ق،86گ، 5/20× 9/13،  کاغذ: نخودی، مزین به سه مهر از شیخ حر عاملی با نقش (لفظ جلاله الله، و اسامی معصومین و نقش علی الکریم الخالق الفرد الصمد محمد بن الحسن الحر اعتمد).

 

12. خط سبط شهید ثانی

عنوان: منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح و الحسان، مولف: ابو منصور جمال الدین حسن بن زین الدین شهید ثانی معروف به صاحب معالم(959-1011ق)، شماره نسخه: 17548

خط: نسخ 25سطری، کاتب: محمد بن حسن (سبط شهید ثانی)، تاریخ کتابت: چهارشنبه 12ربیع الثانی سنه1010، 146برگ، 27×6/15، کاغذ: حنائی آهار و مهره.

 

13. خط شهید ثانی

عنوان: روض الجنان في شرح ارشاد الاذهان، مولف: شهيد ثاني، زين الدين بن علی(۹۱۱- ۹۶۵ق)، شماره نسخه:2770

خط: نستعليق تحريرى 25 سطرى، کاتب: خود مولف (شهید ثانی)، تاريخ ختم تأليف و کتابت: جمعه 25 ذيقعده 949، 219 برگ 22×16سطری،  كاغذ: نخودى.

 

14. خط پدر شیخ بهایی

عنوان: شرح الالفیۀ، مولف: شیخ عزالدین حسین بن عبدالصمد بن محمد الحارثی العاملی (921-984ق.).

شماره نسخه: 2482، خط: نسخ 21سطری، کاتب: خود مؤلف (پدر شیخ بهایی)، تاریخ کتابت:981ق در هرات، 108برگ، 8/17×12، کاغذ: نخودی آهار مهره، تصحیح و مقابله شده و دارای بلاغ

 

15. خط ملا محسن فیض کاشانی

عنوان: عيون المسائل و نتايج العلوم، مولف: فارابي، محمد بن محمد (۲۶۰؟-۳۳۹ق)، شماره نسخه: 23815، خط: نستعليق14سطری، كاتب: ملا محسن‌ فیض كاشاني، تاريخ كتابت: قرن11ق، 7 برگ، 5/12×9، كاغذ: نخودي آهارمهره، واگذاري اولاد مرحوم فيض كاشاني در دي 1375.

 

16. خط شیخ کفعمی

عنوان: كشف الغمة في معرفة الائمة = كشف الغمة عن معرفة احوال الائمة و اهل بيت العصمة، مولف: اربلي، علي بن عيسي-) ۶۹۲؟ق)، شماره نسخه: 2125، خط: نسخ و ريحان 17 سطرى، كاتب: تقى‌الدين ابراهيم بن على كفعمى (شيخ كفعمى)، تاريخ تحرير: رمضان 894 ، 417 برگ، 26×18، كاغذ: نباتى ، عناوین به شنگرف.

 

17. خط علامه مجلسی

عنوان: الکافی، مولف: محمد بن یعقوب کلینی(- 329ق)، شماره نسخه: 2108، خط نسخ 34 سطرى، كاتب: محمد باقر مجلسی، تاريخ تحرير: جمادى الاول 1097، 294 برگ 24×5/18، كاغذ: نباتى روشن، عناوين به شنگرف نسخه توسط علامه مجلسی مقابله و تصحيح شده و نیز معلّق به حواشى مجلسى اول و دوم و ملا رفيعا و هاشم و مرتضى.

 

 

 

18. خط علامه مجلسی

 

عنوان: مرآة العقول في شرح اخبار آل الرسول = شرح كافي، مولف: مجلسي، محمد باقر بن محمد تقي(۱۰۳۷-۱۱۱۰ق)، شماره نسخه: 7326،

 خط: نستعلیق مختلف السطر، کاتب: غالباً به خط محمد باقر مجلسی، تاریخ تحریر: هفتم ربیع­الثانی 1098 ، 148برگ، 5/18×4/25، کاغذ: حنائی آهار مهره، عناوین به شنگرف.

 19. خط قاضی سعید قمی

عنوان: الانوار القدسية في تحقيق الهيولي= الهيولي (رسالة ـ )، مؤلف: قاضى محمد سعيد بن محمّد مفيد قمى ( ـ 1103ق.)، شماره نسخه: 21620

خط: نسخ تحريرى مختلف السطر، كاتب: خود مؤلف (قاضی سعید قمی)، تاريخ تحرير: 1099ق.، محل كتابت: اصفهان، 3برگ، 5/25×5/14، كاغذ: نخودى آهارمهره اصفهان.

 

 

 

20. خط قاضی سعید قمی

 

عنوان: الحديقة الوردية في تحقيق السوانح المعراجية، مؤلف: قاضي محمّد سعيد بن محمّد مفيد قمي (1049 ـ 1103ق.)، شماره نسخه: 21629

خط: نسخ تحريري40 سطري، كاتب: خود مؤلف (قاضی سعید قمی)، تاريخ تحرير: 1099ق.، محل كتابت: اصفهان، 3گ 25×14، كاغذ: نخودي آهارمهره.

 

از ذکر نام دیگر علما و مراجع اسلامی که موجب اطناب کلام و ملال خاطر خوانندگان می گردد خودداری می نمائیم، لذا مشتاقان اهل علم می توانند به جهت اطلاعات بیشتر به اداره مخطوطات سازمان مراجعه نمایند.

 

افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید