قدیمی‌ترین اسناد بازگو کننده نقش زنان در حرم مطهر رضوی رونمایی شد
به گزارش گنجینه رضوی، در این مراسم که در محل موزه هدایای رهبری آستان قدس رضوی برگزار شد، دکتر الهه محبوب، رئیس اداره اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، زنان را دارای نقش‌های تاثیر گذار در تاریخ ایران دانست که در منابع تاریخی کمتر به آن پرداخته شده است.
وی تصریح کرد: وقتی اسناد را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم که عرصه حضور زنان در جامعه بیش از آن بوده که در منابع تاریخی بیان شده است بنابراین لازم است با نگاهی دوباره تاریخ حضور زنان بررسی شود تا شائبه‌های محققان غربی در خصوص جایگاه زن در جامعه اسلامی پاسخ داده شود.
10 هزار برگ سند از فعالیت‌های زنان در جامعه
محبوب به وجود بیش از 10 هزار برگ سند در مورد فعالیت‌های زنان در جامعه اشاره کرد که بخشی از آن مرتبط با حضور زنان در حرم مطهر رضوی است.
وی زنان را به عنوان قدیمی‌ترین واقفان و ناذران عنوان کرد و گفت: قدیمی‌ترین قرآن‌های حرم‌مطهر در قرن ششم توسط زنان وقف حرم شده است.
محبوب، ساخت مسجد گوهرشاد را نشان دیگری از حضور زنان واقف و خیر برشمرد و تصریح کرد: زنان در وقف منابع فرهنگی از کتاب و قرآن گرفته تا روزنامه و سند نقش مهمی را ایفا کرده‌اند تا آنجا که اشرف السلطنه همسر اعتماد السلطنه به عنوان نخستین واقف روزنامه به کتابخانه حرم مطهررضوی شناخته می‌شود.
حضور زنان در بخش‌های مختلف حرم مطهر رضوی
محبوب به نقش زنان در بخش‌های مختلف حرم مطهر رضوی نیز پرداخت و گفت: به دلیل نیاز تشکیلات اداری آستان قدس رضوی برای اداره امور بانوان زائر، از دوره صفویه زنان در قسمت‌های مختلف به خدمت گمارده شدند و حقوق دریافت کردند.
وی، زیارتنامه خوانی را نخستین شغل زنان عنوان کرد که در دوره شاه عباس اول صفوی ایجاد شد.
محبوب ادامه داد: کفش بانی از دیگر مشاغل بانوان بود که تا پیش از دوره شاه عباس دوم از خواجه‌گان برای این امر استفاده میشد اما با صدور حکمی از سوی شاه، زنان جایگزین خواجه‌گان شدند.
وی، بخور سوزی، ضابطان، جاروکشی و خدمت در مسجد را از دیگر مشاغل زنان در دوره صفوی برشمرد و افزود: این مشاغل به صورت موروثی اغلب از مادر به دختر منتقل می‌شده است.
از خدمت در دارالشفا تا متولی موقوفات
محبوب همچنین به مشاغل زنان در دارالشفا به عنوان خادمان بیماران، زنان مرضعه و داروساز اشاره کرد و افزود: در مواردی که اولاد ذکوری برای تولیت موقوفات وجود نداشت این نقش به زنان واگذار میشد که نمونه آن می‌توان به موقوفه عتیقی اشاره کرد که در دوره قاجار دختران خاندان به عنوان متولی این موقوفه انتخاب می‌شدند.
وی تصریح کرد: با ایجاد موسسات جدید همچون مدارس نوین و موسسات خیریه، پرورشگاه و دیگر مراکز، نقش زنان در مشاغل اجتماعی پررنگ‌تر شد و زنان در قسمت‌های اداری آستان قدس در مشاغل مختلف از جمله مهندسی و ماشین‌نویس مشغول به فعالیت شدند.
محبوب همچنین به حضور پررنگ زنان بعد از انقلاب اسلامی در بخش‌های مختلف جامعه اشاره داشت و اظهار کرد: مطالعات اسنادی می‌تواند فصل جدیدی را از حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی اقتصادی و فرهنگی ایجاد کند.
حجاب اصل اول زن مسلمان
دکتر صدیقه خدیوی عضو هیئت مدیره سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و معاون اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی نیز در این مراسم ضمن بازگو کردن بخش‌هایی از تاریخ اسلام و ایران از دوران مشروطیت تاکنون و تاثیر حضور زنان در این انقلاب‌ها تصریح کرد: در تمامی این تلاش‌هایی که بوی دین و حمایت از وطن را می‌داد زنان حجاب از سر برنداشتند و با شجاعت دوشادوش مردان در تغییر وضعیت جامعه خود تلاش کردند.
وی اظهار کرد: حضور اجتماعی زنان در جامعه اسلامی موضوعی است که عینیت آن در جامعه به وضوح قابل درک است و نقش آنها در جامعه تکمیل کننده نقش مردان است.
خدیوی به سخنی از مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در خصوص زنان اشاره کرد که فرمودند: تاکید اسلام به حضور زن و اهمیت نقش زنان در خانواده یک سر آن به اجتماع بر می‌گردد. زیرا که سبب پرورش نسل‌های بالنده می‌شود که این موضوع هیچ منافاتی با حضور اجتماعی او ندارد.