نفایسی از نسخ خطی نهج البلاغه متعلق به سده 6 تا 13 هجری در گنجینه موزه رضوی
به گزارش گنجینه رضوی، در این گنجینه نسخه‌های نفیسی از سده‌های 6 تا 13 هجری به چشم می‌خورد که به صورت اهدا و یا خریداری به این مجموعه عظیم افزوده شده است.
از قدیمی‌ترین تا کامل‌ترین نسخه‌ها
کهن‌ترین نسخه نهج البلاغه در این مجموعه کتابت شده به سال544 هجری قمری توسط محمد بن محمد بن احمدالنقیب است که در سال 1061 توسط نواب فاضلخان وقف آستان مقدس رضوی شد.
نسخه کتابت شده توسط حسن بن محمد بن عبداللّه بن علی جعفری به سال 631 هجری یکی از نفایس این گنجینه مجموعه‌اي از خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان امير مؤمنان علی(ع) است که بنا بر نظر علما صدور همه عبارات آن از حضرت علی(ع) قابل تامّل بوده و گردآورنده آن در برگزيدن سخنان روايت شده از حضرت علي(ع) بررسي لازم را انجام داده و سعي داشته کلمات فصيح و در عین حال مختصر را انتخاب کند.
اين کتاب داراي ۲۳۶ خطبه و ۷۹ نامه و وصيت و۴۸۰ کلمه حکمت آميز کوتاه است که تالیف آن در سال400قمری به پایان رسیده و دانشمندان زیادی بر آن شرح و حاشیه نگاشته‌اند.
نسخه کتابت شده توسط علی محمد لواسانی متخلص به صفا به خط نسخ عالی در1280 قمری نمونه‌ای دیگر از این نفایس است که توسط میرزا رضاخان نائینی در 15 مرداد 1311 وقف شده است.
نسخه‌های کتابت شده توسط کاتبانی چون محمد کاظم موسوی درعیانی 1102 قمری به خط نسخ مشکول وقف شده توسط ملا هدایت الله سرایانی و تسلیمی به کتابخانه توسط برادرش عبدالواسع تونی در قرن 12 قمری، نسر بن محمد بن نشر مقری زبیدی شافعی شوال 816 قمری نسخ خوش مشکول 17سطری وقف شده توسط میرزا رضاخان نائينى از دیگر نفایس این مجموعه به شمار می‌رود.
همچنین در این مجموعه نسخه‌های کتابت شده توسط کاتبانی چون محمد بن حسین معروف به برهان نظامی در674 قمری به خط نسخ کهن مشکول و ملا جباب بن احمد بن مهدی در قرن 9 هجری به زبان عربی وجود دارد که توسط مقام معظم رهبری وقف این آستان شده است.
گنجینه نهج البلاغه و صحيفه سجاديه
در سالروز ولادت امام علي(ع) و همزمان با دهه مبارك فجر با حضور حجت‌الاسلام والمسلمين احمد مروي، توليت معزز آستان قدس رضوي، هفدهمين گنجينه موزه آستان قدس رضوي با عنوان «گنجينه نهج البلاغه و صحيفه سجاديه» در محل ساختمان موزه قرآن و نفايس در فضايي با زيربناي۴۰۳ متر مربع افتتاح شد.
در اين گنجينه، تعداد 33 نسخه نهج‌البلاغه و 31 نسخه صحيفه سجاديه از نفيس‌ترين آثار موجود در گنجينه رضوي گردآوري شده است كه از مجموع650 نسخه نفيس نهج البلاغه و 260 نسخه ارزشمند صحيفه سجاديه موجود در مركز نسخ خطي كتابخانه مركزي آستان قدس رضوي منتخب شده‌اند.
ویترین‌هایی نیز به آثار نفیسی از شروحی بر نهج البلاغه اختصاص یافته است که از آن جمله می‌توان به ترجمه منظوم صدکلمه قصار امام علی(ع) کتابت شده به سال 1101هجری، النفایس منتخب خطب نهج البلاغه اثر یکی از علمای اهل سنت به نام الفاروقی سده 8، مصباح السالکین مشهورترین شرح نهج البلاغه در سده هفتم هجری و شرح نهج البلاغه اثر ابن ابی الحدید کتابت شده در سده 8 اشاره کرد.
معرفی امام علی (ع)، معرفی نهج البلاغه، معرفی سیدرضی(ره)، محتوای نهج البلاغه، مصادر نهج البلاغه، 14 کلمه قصار از امام علی (ع) در نهج البلاغه، معرفی شرح ها و شارحان نهج البلاغه، معرفی ابن ابی الحدیدمعرفی ترجمه ها و مترجمان نهج البلاغه، معرفی امام زین العابدین، معرفی صحیفه کامله سجادیه، محتوای صحیفه سجادیه، تعلیقات حواشی تکلمه و مستدرکات، معرفی شرح ها و شارحان صحیفه، معرفی ترجمه‌ها و مترجمان نهج البلاغه، متن دستنوشته امام خمینی(ره)، صحیفه سجادیه از دیدگاه علمای شیعه و اهل سنت، طی 17 تابلوی گرافیکی زینت بخش دیواره‌های این گنجینه شده است.
مجموعه موزه‌های رضوی در حال حاضر با 17 گنجینه: قرآن و نفایس، گنجینه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه، هدایای مقام معظم رهبری، تالار استاد محمود فرشچیان، تاریخ حرم رضوی، فرش، مردم شناسی، مدال، سکه، اسکناس، ظروف، آبزیان ، نجوم، ساعت، مدال، سلاح و هنرهای تجسمی از پربازدیدترین موزه‌های کشور با فاصله زیادی از سایر موزه‌های کشور محسوب می‌شود.