کاربست مصلحت در نظام جمهوری اسلامی ایران

امام خمینی (ره) : "مصلحت نظام از امور مهمه ای است که گاهی غفلت از آن موجب شکست اسلام عزیز می گردد. امروز جهان اسلام، نظام جمهوری اسلامی ایران را تابلوی تمام نمای حل معضلات خویش می داند. مصلحت نظام و مردم از امور مهمه ای است که مقاومت در مقابل آن ممکن است اسلام پا برهنگان زمین را در زمان دور و نزدیک زیر سوال برد." بررسی جایگاه «مصلحت» در مسایل سیاسی، اجتماعی و فقهی شیعه و کارکردهای آن در نظام جمهوری اسلامی ایران است. در این نوشتار ابتدا کلیاتی در زمینه مفهوم مصلحت از دیدگاه فقیهان و متکلمان ارایه شده و سپس انواع و مراتب مصلحت، نسبت بین عقل و مصلحت، نسبت بین عرف و مصلحت، انواع حکم و ویژگی‌های حکم حکومتی بیان گردیده است. در ادامه نویسنده به جایگاه و کاربردهای عنصر مصلحت در فقه شیعه و اهل‌سنت اشاره کرده و دیدگاه‌های آنان را در این زمینه مقایسه نموده است. وی همچنین به اعمال مصلحت در سیاست‌گذاری و اداره حکومت در دوران رهبری امام خمینی و آیت الله سیدعلی خامنه‌ای اشاره کرده و نمونه‌هایی از استفاده از مصلحت در سیاست خارجی را در طول دوران برپایی نظام جمهوری اسلامی در ایران معرفی نموده و جایگاه ولایت فقیه در این نظام حکومتی و رابطه آن با مصلحت را بررسی کرده است.