اصول‌گرایی در اندیشه‌ی امام خمینی (س)

بررسی مسئله نظریه ولایت فقیه، قرائت‌‌های متفاوت از این نظریه، اسلام اصیل و دین حداکثری، انواع تکلیف از دیدگاه امام خمینی(ره)، قانون‌اساسی و جایگاه مردم‌سالاری دینی در آن، تولی و تبری در آیات و روایات،کارکرد عدالت در اصو‌گرایی، از جمله مباحثی هستند که در این کتاب مطرح شده است. در این کتاب آمده : انقلاب اسلامی ایران در مسیر تکاملی خود همواره موجد مفاهیم تازه‌ای است که نشان از پویایی آن دارد. مفهوم اصول‌گرایی هرچند در سال‌های اخیر به یکی از پارادایم‌های انقلاب اسلامی مبدل گشته، در گذشته‌ای نه چندان دور با واژه‌هایی دیگری همراه بود. هم‌اکنون مفهوم اصول‌گرایی در ابعاد وسیع‌تری به ویژه در تضاد و تقابل با اندیشه‌ی لیبرال دموکراسی، فضاهای جهانی را جستجو می‌کند.اصول‌گرایی نیز همانند سایر مفاهیم، از مکتب امام خمینی ظهور کرد و خاستگاه آن انقلاب اسلامی است. اصول‌گرایی بازتولید ارزش‌های انقلابی و اسلامی در همه ی زمانهاست. انقلاب اسلامی در زیرین‌ترین لایه‌های خود ریشه در نگرش کل‌گرایانه ی توحیدی امام خمینی دارد و در اندیشه‌ی توحیدی امام، یک نگاه سیستمی و یک‌پارچه به همه ی عالم از جمله دین و سیاست وجود دارد. در نتیجه ذات حرکت سیاسی و اجتماعی در اندیشه¬ی امام خمینی توحیدی است و جهتِ دینی دارد. اصول‌گرایی رویکردی حداکثرگرایانه به دین است که در آن سعی می‌شود همه‌ی پدیده‌های اجتماعی و عرفی در کلیت دینی و توحید تعریف شوند و همه‌ی پدیده‌ها در مسیر تربیت انسان، ساماندهی می‌شوند. حتی واژه‌ی «سیاست» که تعریفِ مرسوم آن صرف‌ِ اعمال قدرت از منظر جامعه‌شناسان سیاسی است، در رویکرد اصول‌گرایانه جهتِ اصلاحی و تربیتی به خود می‌گیرد. از این منظر، هدف حکومت و سیاست تربیت انسان برای رسیدن به خدا و تقرب به اوست. هدف از تشکیل حکومت اسلامی در مکتب امام خمینی، اجرای احکام اسلام است و به همین دلیل انقلاب اسلامی در مقایسه با سایر انقلاب‌ها از گفتمان مخصوص به خود برخوردار است که آن را از دیگر حرکت‌های مشابه متمایز می‌سازد. بنابراین اصول‌گرایی در مکتب امام خمینی در واقع احیای اسلام ناب محمدی است که رکن اصلی آن توحید و رکن دوم آن وحدت مردم براساسِ محوریت توحید و رکن سوم آن رهبری فقیه جامع‌الشرایط در عصر غیبت امام معصوم(ع) است. عناصر و مؤلفه‌های چنین دیدگاهی به‌طور مفصل در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ظهور و بروز یافته است که در واقع محصول مبارزات طولانی مردم ایران به رهبری امام خمینی و اسقاط رژیم سلطنتی پهلوی به شمار می‌رود.به این ترتیب اصول‌گرایی در واقع ظهور ماهیت انقلاب اسلامی و مکتب امام خمینی است و به یک حزب یا جناح سیاسی خاصی منحصر نمی‌شود و به همین دلیل دارای ویژگی‌های مشخص است که محوریت آن حاکمیت اسلام ناب محمدی و مبارزه با طاغوت‌های داخلی و استکبار جهانی می‌باشد.