پیشینه و تاریخ عزاداری دهه آخر صفر بررسی شد
به گزارش گنجینه رضوی، دکتر علی سوزنچی سخنران این جلسه فلسفه و هدف اصلی روضه خوانی و برپایی مراسم وعظ را تبلیغ آموزه ها و معارف اسلامی و در نتیجه هدایت و رشد و ارتقاء فکری و معنوی مخاطبین در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی عنوان کرد.
وی تصریح کرد: اصل عزاداری و اقامه ماتم برای شهداء در اسلام سابقه دیرین دارد و از اخبار بر می آید که پیامبر (ص) نیز آن را تأیید کرده است.
این پژوهشگر با اشاره به موقوفات آستان قدس رضوی به عنوان بزرگترین موقوفات جهان اسلام که منافع آنها در راستای نیات واقفین به مصرف می‌رسد، گفت: مصارف عواید موقوفات آستان قدس رضوی که به وسیله واقفین خیراندیش تعیین گردیده، بیش از هفتاد مورد است که سرفصل یازدهم آن به سوگواری و روضه خوانی اختصاص دارد.
وی افزود: بیش از 57 واقف نیکو سیرت تمامی یا بخشی از عواید موقوفات خود را به مصرف تعزیت داری ائمه معصومین (علیهم السلام) در دهه آخر صفرالمظفر اختصاص داده اند.
قدیمی ترین وقف نامه سوگواری
سوزنچی، اولین وقف نامه و قدیمی‌ترین موقوفه موجود پیرامون هزینه های عزاداری را موقوفه عتیق علی بن احمد توسی از اعقاب خواجه نصیرالدین توسی و یکی از منشیان خوش نویس دربار شاه اسماعیل اول صفوی عنوان کرد که تعداد 22 رقبه از جمله چند روستای شش دانگی بزرگ و مزرعه معروف به کنه بیست که امروز تبدیل به مرکز بزرگ تولیدی و دامداری شده است را در سال 931 هـ .ق. بر آستان قدس رضوی و مصارف مهمانسرا و دارالشفاء و روشنایی اماکن متبرکه و اطعام زوار، خدام و مرتزقه وقف کرد.
741 وقف نامه طی مدت 458 سال
علی سوزنچی به تعداد وقف نامه‌های آستان قدس رضوی اشاره کرد که از سال 931 هـ .ق. تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی- سال 1357 ش./1399 هـ .ق. به مدت 468 سال- 273 فقره و پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان سال 1389 شمسی 146 فقره را شامل می شود.
وی اظهار کرد: رقبات و املاک مورد وقف معمولاً متنوع بوده و به صورت روستاها و آبادی‌های بزرگ و کوچک و باغهای مرغوب، اراضی مزروعی حاصل خیز، آب و قنات، مستغلات، اماکن تجاری، تیمچه‌ها، سراها، کاروان سراهای بزرگ، سهام کارخانه‌ها، سپرده‌های بانکی، بیمارستان و مراکز بهداشتی و فرهنگی وقف گردیده است.
موقوفاتی برای عزاداری اهل بیت(ع)
سوزنچی، در ادامه مباحث خود به معرفی بخشی از موقوفات عزاداری اهل بیت(ع) پراخت.
وی، بخشی از موقوفه مرحوم محمد حسین الشریف در سال 1254 هجری قمری، موقوفه سید علی فرزند سید اسماعیل، موقوفه امام وردی خان بیات مختاری، مرحوم امام وردی خان بیات مختاری و آبجی سلطان زوجه محترمه وی در سال 1271 هجری قمری، موقوفه فضل‌ا... خان وزیر نظام متولی باشی آستان قدس رضوی، موقوفه میرزا محمد حسین حسینی عضدالملک، موقوفه میرزا محمد مهدی نوائی لشکر نویس و موقوفه مهدی قلی خان قرائی را تعدادی از موقوفاتی معرفی کرد که تمام یا بخشی از عواید موقوفات خود را برای مراسم عزاداری اهل بیت(ع) وقف کرده اند.
وی همچنین مرحوم سید حسین محمودی، در سال 1420 هجری قمری، واقف خیراندیش علی رضایت بخش راوری، در سال 1420 هجری قمری و آیت‌ا... واعظ طبسی را نیز از جمله واقفین معاصر خواند که موقوفاتی را برای تعظیم و ترویج شعائر مذهبی و تقویت مبانی دینی، به ویژه برگزاری مجالس تبلیغی و ترویجی در ماه مبارک رمضان و محرم و صفر و مناسبتهای اعیاد و موالید و وفیات حضرت رسول اکرم، صدیقه طاهره و ائمه معصومین- سلام ا... علیهم اجمعین- وقف کرده اند.