وقف میتواند زمینهساز ایجاد قطبهای فرهنگی در سراسر کشور شود
به گزارش گنجینه رضوی، آیین گشایش مجتمع فرهنگي، كتابخانه، موزه و مرکز اسناد امام رضا(ع) شهر سوق از توابع استان كهگيلويه وبويراحمد، پنجشنبه، هشتم آذرماه 1403 با حضور آیتالله سید شرفالدین ملک حسینی، نماینده مجلس خبرگان رهبری در این استان، یدالله رحمانی، استاندار كهگيلويه و بويراحمد، حجتالاسلام والمسلمین سید جلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و جمعی از مسئولان و امامان جمعه استان كهگيلويه وبويراحمد و شهرهای سوق و دهدشت و مدیران این آستان مقدس و مردم منطقه در این شهر برگزار شد. به بهانه افتتاح این مجتمع، با حجتالاسلام والمسلمین سید جلال حسینی به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.
در ابتدا نکاتی درباره پیشینه و وقف این مجتمع وابسته به آستان قدس رضوی در سوق بفرمایید.
به همت سيد علي موسوينژاد سوق، این مرکز در اواخر سال ۱۳۵۲ شمسی، در قالب یک واحد کتابخانه و موزه با وسعت و حوزه فعالیت محدود، در شهر باستانی سوق، با موقعیت جغرافیایی محصور به شش استان در جنوب و جنوبغرب کشور تأسیس شد. تعدادی کتاب خطی و چاپسنگی، تصاویر قدیمی، دفاتر خانگی نایاب و نیز، چند قلم وسایل سمعیوبصری از جمله دوربین عکاسی، دوربین سوپر هشت میلیمتری، پروژکتورهای هشت و 15 میلیمتری سینمایی، رادیو ضبط، تلگراف و نوارهای کاست صوتی در اتاق خشت و گلی کوچکی جمعآوری و نگهداری میشد که گاهی در معرض دید دیگران قرار میگرفت. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۶۵، ساختمان قدیم بهکلی تخریب شد و احداث ساختمانی مجهز با بیش از ۵۵۰ مترمربع زیربنا در سه طبقه با رعایت اصول و ضوابط مهندسی در دستور کار قرار گرفت که طبقه منهای یک این بنا به موزه و کتابخانه اختصاص یافت. متولیان دغدغهمند، در طول سالها، برای غنیسازی، رشد، رونق و تعالی این مجموعه فرهنگی، زحمات و هزینه بسیاری را متحمل شدهاند. موسوینژاد سوق، فرهنگی بازنشسته، در سال ۱۳۸۰ تصمیم گرفت این مرکز را با همه منابع مطالعاتی و اشیای موزهای، به ساحت مقدس امام علی بنموسی الرضا (ع) وقف و اهدا کند. پس از ۱۱ سال پیگیری، وقف این مجموعه فرهنگی در دیماه 1397، توسط شهید آیتالله سید ابراهیم رئیسی، تولیت وقت آستان قدس رضوی پذیرفته شد و در بهمنماه همان سال به نام آستان قدس رضوی انتقال یافت.
این مجتمع با چه اهداف و منابعی توسط آستان قدس رضوی افتتاح شد؟
سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با توجه به رسالت سازمانی خود و در ادامه راهاندازی کتابخانههای مختلف در سراسر کشور بهمنظور ارائه خدمات به اهل مطالعه و نگهداری از میراث فرهنگی کشور بهویژه تراث اسلامی، اقدامات ارزشمندی را در راستای تجهیز و افتتاح مجتمع فرهنگي، كتابخانه، موزه و مرکز اسناد امام رضا(ع) شهر سوق انجام داد. سرانجام در هشتم آذرماه سال جاری، شاهد افتتاح این مجتمع با حضور پرشور جمعی از مسئولان و شخصیتهای علمی، سیاسی و اجتماعی و مردم منطقه بودیم. در حال حاضر، به همت موسوینژاد، این واقف خیراندیش، بیش از 26 هزار برگ سند تاریخی(برخی از اسناد متعلق به دوره آلبویه و سلجوقیان)، افزون بر 200 شیء موزهای و تاریخی، 31 نسخه خطی، چاپسنگی و دستنوشته و بیش از 6 هزار نسخه کتاب چاپی با تأکید بر حوزه جنوب و جنوبغرب زاگرس در این مجتمع گردآوری شده است که امیدواریم در پرتوی فعالیت آن بهعنوان یکی از 60 کتابخانه وابسته به آستان قدس رضوی، شاهد رشد و غنای روزافزون منابع آن و بهرهمندی اهل علم و پژوهش از خدمات آن باشیم.
در ادامه، به ویژگیهای مهم استان کهگیلویه و بویراحمد نیز اشاره بفرمایید.
کهگیلویه و بویراحمد، یکی از استانهای کشور با ظرفیت بالای علمی و فرهنگی است که دارای ویژگیهای ممتاز مختلفی نیز است. بهطور مثال، یکی از ویژگیهای مهم آن، ارادتمندی مردم این دیار به اهل بیت(ع) است، بهویژه که بیشتر مردم این سرزمین در طول تاریخ نیز از ولایتمداران و محبان خاندان عصمت و طهارت(ع) بودند. همچنین شجرهنامه سادات این استان از طُرق مختلف به آقا علی بن موسیالرضا(ع) منسوب است و سادات رضوی محسوب میشوند. دراینمیان، این استان، خطهای عالمپرور است که مهد تربیت و پرورش بزرگان بسیاری همچون آیتالله العظمی سیدابوالحسن اصفهانی، آیتالله وحید بهبهانی، آیتالله سید کرامتالله ملک حسینی، میراحمد تقوی و...، بوده است. این علما همواره نقش پررنگی در ترویج و تعمیق فرهنگ دینی و اسلامی داشتند.
به نظر شما، افتتاح این مجتمع فرهنگی به پشتوانه سنت حسنه وقف، چه دستاوردهایی را به همراه خواهد داشت؟
چنین موقوفههایی میتواند به قطب فرهنگی منطقه تبدیل شود. دراینمیان، گشایش مجتمع فرهنگي، كتابخانه، موزه و مرکز اسناد امام رضا(ع) شهر سوق که نخستین موقوفه علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در استان کهگیلویه و بویراحمد است، از یک طرف برای آستان قدس رضوی و از طرف دیگر برای این استان، یک فرصت است. بهطور مثال،
تعامل بین این دو مجموعه میتواند دستاوردهای خوبی در حوزه جمعآوری اسناد تاریخی و نسخههای خطی به همراه داشته باشد.
در مجموع، چشمانداز آینده راهاندازی چنین مجتمعهای فرهنگی در کشور را توسط آستان قدس رضوی چطور میبینید؟
درصدد هستیم طبق نقشه راه آستان قدس رضوی و ضوابط موجود، بتوانیم این شبکه علمی و فرهنگی موقوفاتی آستان قدس رضوی را توسعه دهیم، بهخصوص در مناطقی که این آستان مقدس تاکنون نتوانسته کانونها یا مجتمعهای فرهنگی و علمی دایر کند یا وقفی صورت بگیرد. بیتردید این شبکه میتواند فعالیتهای علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی را در سراسر ایران اسلامی در حوزههای علمی تعمیق ببخشد و برنامههای فرهنگی ترویجی آن را دنبال کند. مزیت مهم آستان قدس رضوی در این مسیر راهبردی، انتساب آن به دستگاه نورانی امام رضا(ع) است که این امر، ضریب نفوذ علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی را در آن مناطق، دوچندان میکند.