کشف 174 برگ سند نفیس دوره تیموری از جلد قرآن خطی گنجینه رضوی

به گزارش گنجینه رضوی، الهه محبوب فریمانی با اعلام این خبر اظهار کرد: به همت کارشناسان مدیریت مرمت آثار فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، اسناد گرانبهايي در زمان انجام مرمت جلد نسخه قرآني به شماره 432 گنجینه رضوی، از آن بازيابي شد.
وی ادامه داد: این اسناد تاریخی در نوع خود از نظر زماني و موضوعي منحصر‌به‌فرد است و بر طبق بررسي‌هاي انجام شده تا كنون نمونه‌اي از اين اسناد مشاهده نشده است. همچنین شايد اولين اوراق مالي دوره تيموري در ايران باشد كه از جلد يك قرآن کشف شده است.
محبوب فریمانی درخصوص سایر ویژگی‌های این اسناد ارزشمند گفت: قدمت تاریخی اين اسناد به سال‌هاي تركي «اودي ئيل» و «بارس ئيل» برابر با سال‌های 824 و 825 قمري و دوره شاهرخ تيموري، بر می‌گردد.
وی با تأکید بر اینکه این اسناد به زبان فارسی نوشته شده است، افزود: مجموعه این اسناد دارای ابعاد مختلف است كه برخي از آن‌ها به‌صورت كامل و برخي ديگر نیز باقيمانده و قسمتي از يك سند كامل بوده‌اند.
رئیس اداره اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به اینکه اوراق کامل این اسناد کشف شده دارای ابعاد 26 در 16 سانتی‌متر است، ادامه داد: تمام اوراق اين اسناد به يكديگر مرتبط هستند و از نظر نوع سند، دفتر مفرده به‌شمار می‌آیند. 
وی با بیان اینکه در اصطلاح فن سياقت و ديوان، دفتر مفرده به معناي جمع است، توضیح داد: در واقع، دفتر مفرده، يكي از دفترهای هفتگانه فن سياقت است که به جمع و خرج بلوكات و ولايات، مربوط می‌شود. 
محبوب فریمانی گفت: محتواي اين اسناد، محاسبات مالي ديواني مربوط به حوزه جغرافيايي سبزوار را در بر می‌گیرد و سربرگ آغازين اين اسناد با عبارت «متوجه اموال ولايت سبزوار» شروع شده و سپس بر اساس بلوكات و روستاهاي آن حوزه همچون عميدآباد، تنظيم شده است. 
وی افزود: اصطلاحاتی همچون جماعت چوپانان، جماعت پهلوانان، سيورغال، بهاء كاغذ سمرقندي، باقيچه، مصالح و همچنین عبارت «مشهد مقدس»، در متن این اسناد به چشم می‌خورد. 
رئیس اداره اسناد آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: قديمي‌ترين اسناد آرشيوي ايران مربوط به قرن ششم هجری قمری نيز از بين جلدهای آثار خطی پيدا شده است، بنابراین ضرورت دارد سایر جلدهای آثار موجود در گنجینه رضوی نیز با دقت بیشتری بررسی شود. 
گفتنی است، اداره اسناد آستان قدس رضوی در ساختمان سازمان علمی و فرهنگی این آستان مقدس واقع در دوربرگردان بست شيخ طبرسي حرم مطهر رضوی، طبق ضوابط موجود، آماده ارائه خدمات به اهل علم و پژوهش است.