اهدای 7 اثر خطی و چاپ سنگی توسط واقف یزدی به کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی
به گزارش گنجینه رضوی، حسنعلی فریدونی، مسئول امور ارزشیابی نسخ خطی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی دراینخصوص در گفتوگو با خبرنگار ما اظهار کرد: رضا منصوری علیآباد، پنجاه و پنج ساله و اهل شهر یزد است که شانزدهم دیماه 1403، با حضور در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی این آستان مقدس، این هفت اثر خطی و چاپ سنگی را به کتابخانه اهدا کرد.
وی از نسخه خطی «مجمع المتفرقات» تألیف یحیی بن محمدعلی ساروی، بهعنوان یکی از این نسخ اهدایی نام برد و گفت: این اثر از کتابهای چند دانشی است که مشتمل بر تفسیر آیات و روایات، داستانهای تاریخی و اشعار فارسی، است.
فریدونی افزود: این نسخه بهخط نستعلیق 18 سطری در قرن 13 هجری قمری کتابت شده است. جلد نسخه تیماج ضربی دارای ترنج و سرترنج و در قطع وزیری است. این اثر اهدایی، نسخه خطی کمیاب و نفیسی به شمار میآید، چراکه تا پیش از این، از آن تنها یک نسخه در کتابخانه آیتالله مرعشی وجود داشت.
وی ادامه داد: نسخه خطی «احوال النبی(ص)» تألیف عبدالله بن نورالله، از دیگر آثار خطی این مجموعه اهدایی است. نسخه حاضر جلد دوم این اثر به زبان فارسی است. همچنین این نسخه ناقص الاخر و بهخط نستعلیق 20 سطری در قرن 12 هجری قمری در قطع وزیری بر روی کاغذ نخودی کتابت شده است. این نسخه فاقد جلد نیز است.
مسئول امور ارزشیابی نسخ خطی این سازمان گفت: از آنجاییکه از این اثر، نسخهای در کتابخانه آستان قدس رضوی وجود ندارد، بنابراین، این نسخه خطی اهدایی، از ارزش بالایی برخوردار است.
وی بیان کرد: دیگر اثر اهدایی این واقف یزدی، مجموعهای شامل چهار رساله اعم از «تفسیر سوره اعراف» از شیخ محمد عبده متوفای 1323 هجری قمری، «ترجمه جواهر الادب» تألیف احمد هاشمی مصری که توسط غلامعلی رئیسی به زبان فارسی ترجمه شده است و «الطباشیر» تألیف محمدجعفر کرباسی متوفای 1152 هجری قمری و همچنین «فواید متفرقه» شامل قصاید و حکایات، است.
فریدونی ادامه داد: این مجموعه بهخطهای نسخ و نستعلیق توسط غلامعلی رئیس یزدی در سالهای 1353 و 1365 هجری قمری کتابت شده است. اوراق نسخه به رنگ نخودی است که با مقوا با عطف تیماج مجلد شده است.
این مقام مسئول از «ترجمه قطبشاهی» بهعنوان چهارمین نسخه خطی اهدایی منصوری علیآباد نام برد و تصریح کرد: این اثر تألیف محمد بن علی خاتون آبادی متوفای 1059 هجری قمری است.
وی افزود: این نسخه خطی اهدایی در قطع وزیری و ناقص الطرفین بوده که بهخط نستعلیق بر روی کاغذ حنایی کتابت شده است. عناوین نسخه به شنگرف و دارای راده است. جلد نسخه نیز مقوا با عطف تیماج است.
معرفی کتابهای چاپ سنگی اهدایی
در ادامه مسئول امور ارزشیابی نسخ خطی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: کتاب «عین الیقین» ترجمه بحار الانوار علامه مجلسی که توسط محمدتقی بن محمدباقر به زبان فارسی نگارش یافته، از جمله آثار چاپ سنگی این مجموعه است.
وی افزود: این اثر اهدایی بهخط نسخ بر روی کاغذ نخودی توسط علیرضا خوانساری در سال 1297 هجری قمری، کتابت شده است.
فریدونی بیان کرد: همچنین میتوان به کتاب «رجم الشیاطین» یا «حسام الشیعه»، از تألیفات محمدتقی بن محمدباقر آقا نجفی متوفای 1332 هجری قمری، اشاره کرد. این کتاب چاپ سنگی، ضمیمه کتاب عین الیقین است و از انتها ناقص و ناشر و محل چاپ آن نیز نامشخص است. همچین این اثر با مقوا با عطف تیماج، مجلد شده است.
وی گفت: دیگر کتاب چاپ سنگی اهدایی این واقف یزدی، دربردارنده مجموعه رباعیات خیام، باباطاهر همدانی، ابوسعید ابوالخیر و خواجه عبدالله انصاری و همچنین قصاید سلمان ساوجی، بهخط محمدمهدی گلپایگانی است.
این مقام مسئول ادامه داد: کتاب حاضر در سال 1313 هجری قمری بهخط نستعلیق در 159 صفحه بر روی کاغذ حنایی در ابعاد 13 در 20 سانتیمتر در بمبئی چاپ شده است. جلد نسخه نیز مقوا با عطف پارچه است.
فریدونی گفت: «نجم الثاقب در احوال امام غائب(عج)» تألیف حسین بن محمدتقی نوری متوفای 1320 هجری قمری، دیگر کتاب چاپ سنگی این مجموعه اهدایی است.
وی افزود: این کتاب توسط حسن بن محمدتقی معلم اصفهانی بهخط نستعلیق در 361 صفحه کتابت و در مطبعه سیدمرتضی چاپ شده است. همچنین کتاب حاضر به سعی و اهتمام حاج شیخ محمدحسین و آقامحمد مهدی به زیور چاپ آراسته شده است.
پای سخن واقف
در ادامه، رضا منصوری علیآباد درباره وقف این مجموعه آثار خطی و چاپ سنگی بر کتابخانه رضوی، اظهار کرد: این آثار توسط یکی از روحانیون برجسته اهل یزد به پدربزرگم تحویل داده شده بود تا وقتی به مشهد مشرف شد، به کتابخانه یا موزه حرم مطهر رضوی اهدا کند.
وی گفت: این آثار پس از درگذشت پدربزرگم به پدرم و سپس بهدست من رسیده بود تا جاییکه 20 سال این آثار را در منزل نگهداری میکردم، اما در این سالها، قسمت نشده بود تا آنها را به مشهد منتقل کنم.
این واقف خیراندیش یزدی با تأکید بر ارادت خاص خود به امام رضا(ع) اضافه کرد: بسیار خوشحال هستم که سرانجام وظیفه خود را انجام دادم و توانستم این مجموعه که امانت دستم بود را به کتابخانه بارگاه ملکوتی رضوی تقدیم کنم تا مورد استفاده اهل علم قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: اگر چنین آثار فرهنگی و تاریخی در منزل نگهداری شود، ممکن است در گذر زمان از بین برود، اما با اهدای آنها به کتابخانهها و موزهها میتوان این آثار را برای آیندگان حفظ و نگهداری کرد.