رأفت و مهربانی در بحث و دانش مناظره را باید از امام رضا(ع) بیاموزیم
به گزارش گنجینه رضوی، علیرضا ابراهیم، در نشست «گفتوگوی بین ادیانی، با تحلیل شیوه مناظرات امام رضا(ع)»، که در سرای گفتوگوی سی و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، برگزار شد، گفت: در جریان مناظراتی که برای امام رضا(ع) ترتیب میدادند، بزرگترین و برجستهترین عالمان ادیان را، انتخاب میکردند.
وی ادامه داد: «آذر فرخزادگان» که برای مناظره روبهروی امام رضا(ع) قرار میگیرد، بزرگترین متکلم تاریخ زرتشتی است. «عمران صائبی» نیز، برجستهترین فیلسوف صائبی بود که حضرت او را میشناخت. صائبی، در نهایت در بحث و گفتوگو، تسلیم امام رضا(ع) میشود و به حقانیت امام، اذعان میکند، حضرت به او هدیهای میدهند و این اخلاق خوش و مهربانی، از اخلاق و مرام مناظره است.
این پژوهشگر، افزود: مسیر مناظرات امام رضا(ع) با بزرگان ادیان مختلف، در نهایت، چیزی که مأمون میخواست نشد.
یکی از شرایط امام، آزادی بیان بود، ایشان همچنین، احترام به عقاید دیگران را، شرط کردند.
وی، اضافه کرد: «جاثلیق» بزرگ مسیحیان، میگفت، تا زمانی که بحث تحریف دینهای مسیحیت و یهودیت بین مسلمانان مطرح باشد، بحث و مناظره فایده ندارد، چون ما شما را مشرک و کافر میدانیم.
امام رضا(ع) نیز به همان انجیلی که آن عالم در دست داشت اشاره کرد و با استناد به مطالب همان کتاب، در بحث، محکومش کرد.
درسهایی که از شیوه مناظراتی امام رضا(ع) میتوان آموخت
این پژوهشگر، در ادامه، گفت: درس دیگری که از شیوه مناظراتی امام رضا(ع) میگیریم، این است که با کسی باید وارد گفتوگو شویم که دانش دین مقابل را داشته باشد، نه این که فقط اسلام را بشناسد.
وی افزود: دوستان ما زحمت کشیدهاند و مکتوبات پهلوی موجود در آستان قدس رضوی را ترجمه کردهاند. تقاضا دارم این ترجمهها را دوباره به زبان پهلوی ترجمه کنید تا ببینیم، امام رضا(ع) به زبان پهلوی چه گفته است؟ ایشان با «هیربد» به زبان پهلوی مناظره کرده و متأسفم بگویم دوستانی که نقد مسیحیت میکنند، زبان یونانی و لاتین را، نمیدانند.
وی گفت: باز هم متأسفم که قرآنپژوهان ما هنوز پشت سر «گلد زیئر» یهودی حرکت میکنند. اشراف او بر قرآن، بیشتر از ماست و هنوز خواندن متن عربی قرآن، بهتر از ترجمههای ما، معانی را منتقل میکند.
ابراهیم همچنین گفت: درس دیگرمان از حضرت رضا(ع) در مناظره این است که افرادی صلاحیت ورود به گفتوگوهای اسلام و مسیحیت را دارند که دانش آن را، داشته باشند.
وی ادامه داد: متأسفانه در همایشها و کنگرههای ما، کسانی شرکت میکنند که دانش مورد نیاز را، ندارند. بله این دوستان خیرخواهی دارند؛ اما این خیرخواهی اگر با دانش همراه نباشد، آسیب میزند.
وی افزود: باید از امام رضا(ع)، رأفت در گفتوگو و مناظره را بیاموزیم. ایشان بعد از مناظره برای عمران صائبی هدیه میفرستد، اما اگر نگاه ما در مناظرات و گفتوگوها از بالا به پایین و حق به جانب باشد، هیچگاه این نگاه رحمانی و رأفت را، درک نمیکنیم.
ابراهیم، تأکید کرد: امام(ع) در حضور مأمون، از بزرگان ادیان مختلف که مقابلش بودند، دفاع میکند. در نهایت همین رفتار است که باعث می شود «جاثلیق» پس از مناظره بگوید من به حقانیت شما اذعان دارم، اما جایگاهم در مسیحیت، نمیگذارد مسلمان شوم.
شایان ذکر است، سی و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، با شعار «بخوانیم برای ایران»، در محل مصلای امام خمینی(ره) ادامه خواهد یافت.