کتاب چاپ سربی نفیس «دستور زبان عربی» با قدمتی 121 ساله در کتابخانه رضوی
به گزارش گنجینه رضوی، محمدرضا تازیکی، کارشناس مخزن کتابهای چاپی کتابخانه مرکزی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی دراینباره، به خبرنگار ما گفت: کتاب «دستور زبان عربی: برای استفاده دانشآموزان مدرسه ویژه زبانهای زنده شرقی» در سال 1904 میلادی، توسط «آنتوان ایزاک سیلوستر دوساسی»، خاورشناس برجسته فرانسوي، تألیف شده است.
وی ادامه داد: این کتاب ویرایش سوم و دارای فهرست مندرجات است که در 597 صفحه و دو جلد، در مؤسسه «کارتاژ» در شهر تونس، منتشر شده است.
معرفی مؤلف اثر
تازیکی بیان کرد: آنتوان ایزاك سیلوستر دوساسی، معروف به «شیخ المستشرقین فرانسوي» بود که در کنار تحصیلات مقدماتی به زبانهای مشرق زمین علاقهمند شد و به فراگیري زبانهاي فارسی، عربی، ترکی و عبري پرداخت.
وی گفت: دوساسی پس از آگاهی از زبانهاي شرقی براي تعلیم آنها، روش مخصوصی را وضع کرد و زندگی خود را به تعلیم، تألیف و نشر کتاب اختصاص داد تا جاییکه هیچ خاورشناسی در این امر به پاي او نرسید.
کارشناس مخزن کتابهای چاپی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی افزود: او با تحقیق در زبان قبطی و کشف رمز خط تصویري، موفق به خواندن کتیبههاي عهد ساسانی شد. بهاینترتیب، مهارت و تبحر ساسی در شرقشناسی به جایی رسید که وي را شیخ المستشرقین، نامیدند.
وی تصریح کرد: همچنین دوساسی یکی از پرکارترین شرقشناسان و از مؤثرترین محققان غربی در زمینه فرهنگ و ادبیات ایرانی و عربی به شمار میآید که با گردآوري، ترجمه، تصحیح و نشر آثار ایرانی و اسلامی، خدمات قابل تحسینی ارائه کرده است و نمیتوان به سادگی اقدامات او را نادیده گرفت.
تازیکی ادامه داد: به طور نمونه، کتاب دستور زبان عربی او، بارها چاپ و مورد استفاده شرقشناسان قرار گرفته است. همچنین میتوان به کشف و رمزگشایی خط میخی و همکاري او در رمزگشایی خط هیروگلیف، اشاره کرد.
وی گفت: البته همکاري او با دولت استعمارگر فرانسه که با سیاست سرکوب و بهرهکشی به اشغال کشورهاي اسلامی پرداخته بود، از دید بسیاري از افراد، نابخشودنی است. بهطور نمونه، در جریان اردوکشی فرانسویان به سوي سرزمینهاي اسلامی، خسارات بسیاري به مسلمانان وارد شده است.
وی افزود: ترجمه نشریات نظامی و متن اطلاعیههاي ارتش فرانسه، نمونههای از خدمات مستشرقان به استعمارگران در گذشته بوده است که بهطور مثال، میتوان به زمان حمله آنها به الجزایر در سال 1805 میلادی، اشاره کرد.
گفتنی است، بیش از 22 هزار و یکصد نسخه کتاب چاپ سربی در مخزن چاپی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری میشود که دو هزار نسخه آن به زبانهای مختلف خارجی از جمله فرانسوی، است.